167   « وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكَ لَيَبْعَثَنَّ عَلَيْهِمْ إِلى يَوْمِ الْقِيامَةِ مَنْ يَسُومُهُمْ سُوءَ الْعَذابِ إِنَّ رَبَّكَ لَسَرِيعُ الْعِقابِ وَإِنَّهُ لَغَفُورٌ رَحِيمٌ»
ترجمه :
167. و اينكه اعلام فرموده پروردگار تو هرآينه مى‏فرستد و مبعوث مى‏كند بر بنى اسرائيل تا روز قيامت كسى كه برساند و بچشاند آن‏ها را عذاب سوء و سخت و محققاً پروردگار تو سريع العقاب است و محققاً او هرآينه آمرزنده گناهان و رحمت كننده بندگان است.
تفسير :
[ در نزول بلا بر يهود بعد از موسى و عيسى و بعد از اسلام ]
نوع مفسرين گفتند: مراد اين است كه در دنيا دولتى از براى آن‏ها نيست و بايد جزيه دهند، و در مجمع[1] نسبت به ابى‏جعفر عليه‏السلام داده بدون ذكر سند و از كجا اخذ كرده! و اين تفسير علاوه بر اينكه خلاف ظاهر آيه است، زيرا مجرد نداشتن دولت و اداى جزيه « سوء العذاب » نيست، [ بلكه ] موجب طعن يهود است به قرآن مجيد ، كه الآن دولت اسرائيلى با كمال قوّت و قدرت با دول اسلاميه عرب در نبرد است و امروز ثروتمندترين اهل دنيا يهود هستند.
و آنچه به نظر مى‏رسد در بيان آيه شريفه دو وجه است:
[وجه اول:]
اگر مراد در همين حيات دنيوى باشد مراجعه كنيد حال يهود را از زمان بعد از حضرت موسى از كتاب‏هاى خود يهود كه منسوب به وحى مى‏دانند و عهد قديم مى‏نامند كه چندين مرتبه دچار سلاطين مشركين شدند و چه اندازه از آن‏ها را كشتند و متوارى كردند و اموال آن‏ها را بردند. يكى بعد از يوشع بن نون وصىّ حضرت موسى تا زمان يوشيا، كه پادشاه مؤن آن‏ها بود، كه سلاطين كفار و بت‏پرستان بيت المقدس را خراب كردند و تمام موقوفات و اموال آن را بردند و محل كثافات قرار دادند، حتى تورات و تابوتِ عهد كه تورات در آن بود در جنگ با فلسطينيان به دست آن‏ها آمد و ديگر اسمى از خدا و موسى و تورات حتى يك سِفْر آن در ميان آن‏ها نبود و معلمى كه تعبير به كاهن مى‏كنند نداشتند.
پس از اينكه سلطنت به يوشيا رسيد كه مؤن بود او پس از هشت سال از سلطنت خود مشغول تعمير بيت المقدس شد و در سال 18 سلطنتش، حلقياى كاهن به اتفاق شافان كاتب در بيت المقدس رفتند براى پول‏هايى كه مردم
اعانه براى تعمير داده بودند جمع‏آورى كرده به سركاران دادند، حلقيا به شافان گفت: من تورات را در ميان كثافات بيت المقدس يافتم كه اين دعوى هم غلط است، زيرا سلاطين كفار و مشركين ممكن نبود بگذارند تورات در بيت المقدس باشد.
و بعد از سلطنت يوشيا، بُخْتُنَصّر كه نبوكد نصّر است بر يهود غالب شد چشم‏هاى پادشاه آن‏ها را درآورد، پسران او را در مقابلش كشت و تمام خانه‏هاى اورشليم و بيت المقدس و خانه پادشاه را سوزانيد و يهود را به اسيرى به بابل بردند تا زمان عزراى كاهن كه از اسيرى برگشتند[2].
و پس از عزراى كاهن در تاريخ يوسيفس يهودى و ساير كتب تواريخ آن‏هاست كه انيطوكس امپراتور فرنگ در تاريخ 160 سال قبل از ميلاد مسيح بر آن‏ها مسلط شد و تمام كتاب‏ها و نسخه‏هاى تورات را سوزانيد و سه سال و نيم مفتشين در هر ماهى در خانه‏ها مى‏ريختند و اگر نسخه‏اى به دست مى‏آوردند مى‏سوزانيدند.
و پس از ميلاد مسيح ، 37 سال پس از عروج مسيح، طيطوس رومى بر آن‏ها، يعنى بر يهود غالب شد و يك مليون و هزار نفر آن‏ها را كشت و هفت هزار اسير كرد و آنچه بود سوزانيد. و شرح اين قضايا را ما از روى مدرك مقبول نزد يهود در كلم الطيب مفصلاً بيان كرده‏ايم مراجعه كنيد[3].
اين حال يهود قبل از اسلام و اما بعد از اسلام تا چند سال قبل، اين‏ها منفور تمام ملل دنيا بودند و تمام دول اين چند ساله در زير سايه امريكا يك جنبشى كردند «و كل ما بالعرض يزول»[4] اين چند ساله هم يك روز راحتى براى آن‏ها نبوده.

وجه دوم:
اينكه بگوييم مفاد اين آيه «وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكَ لَيَبْعَثَنَّ عَلَيْهِمْ إِلى يَوْمِ الْقِيامَةِ مَنْ يَسُومُهُمْ سُوءَ الْعَذابِ»؛ عالم برزخ است كه ملائكه عذاب تا روز قيامت اين‏ها را به عذاب بد و سخت عذاب مى‏كنند. و مراد از جمله «إِنَّ رَبَّكَ لَسَرِيعُ الْعِقابِ»؛ روز قيامت است كه زود به آن‏ها مى‏رسد «إِنَّهُمْ يَرَوْنَهُ بَعِيداً *  وَنَراهُ قَرِيباً»[5].
و مراد از جمله «وَإِنَّهُ لَغَفُورٌ رَحِيمٌ»راجع به انبيا و مؤنين بنى اسرائيل است كه در هر عصر و زمانى بودند، ولو آن‏ها مسطور و مقهور و قليل باشند، چنانچه در آيه بعد اشاره بلكه صراحت دارد به‏اين معنى.
--------------------------------------------------
[1] .  مجمع البيان: ج3، ص760، و بحار الأنوار: ج17،ص205.
[2] .  ر . ك : تاريخ اليعقوبى : ص65 ؛ الكلم الطيب : ص210 و ناسخ التواريخ  كتاب هبوط  : ج3 ، ص1 .
[3] .  الكلم الطيب: ص210  ـ 227 .
[4] .  آنچه عارضى است و اساس و ريشه‏اى ندارد، از بين مى‏رود.
[5] .  به درستى كه كفار و مشركين ، قيامت را دور مى‏بينند و ما مى‏بينيم او را نزديك. سوره معارج: آيه 6 ـ 7 .

نوشتن دیدگاه