158   « قُلْ يا أَيُّهَا النّاسُ إِنِّى رَسُولُ اللّه‏ِ إِلَيْكُمْ جَمِيعاً الَّذِى لَهُ مُلْكُ السَّمواتِ وَالأَْرْضِ لا إِلهَ إِلاّ هُوَ يُحيِى وَيُمِيتُ فَآمِنُوا بِاللّه‏ِ وَرَسُولِهِ النَّبِىِّ الْأُمِّىِّ الَّذِى يُؤمِنُ بِاللّه‏ِ وَكَلِماتِهِ وَاتَّبِعُوهُ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ»
ترجمه :
158. بگو اى پيغمبر اكرم صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: اى گروه مردم! محققاً من رسول الهى هستم به سوى شما جميع شماها، آن خداوندى كه از براى اوست مالكيت تمام آسمان‏ها و زمين، نيست الهى غير از او زنده مى‏كند و مى‏ميراند، پس ايمان بياوريد به خدا و رسول خدا آن نبى امّى كه خودش فرد اجلايى است كه ايمان آورده به خدا و به كلمات او كه بر انبيا نازل فرموده و متابعت كنيد او را، باشد كه هدايت شويد.
تفسير :
[ بعثت پيامبر  صلى‏الله‏عليه‏و‏آله بر جن و انس ]
«قُلْ يا أَيُّهَا النّاسُ»، نظر به اينكه آيه قبل طرف خطاب اهل كتاب بودند توهّم نشود كه حضرتش فقط مبعوث بر آن‏ها بوده، بلكه مبعوث بر كافّه ناس بوده ، بلكه بر كافّه جن و انس. و گفتيم خطابات قرآنى مخصوص به مشافهين يا موجودين در زمان خطاب نيست، بلكه شامل جميع افراد مى‏شود تا صفحه قيامت، مثل تصنيف مصنفين و قوانين مجعوله دول و اين جزو خطاب به معدوم نيست كه قبيح باشد.
«إِنِّى رَسُولُ اللّه‏ِ إِلَيْكُمْ»؛ محققاً از روى مدرك و دليل و برهان قطعى من رسول خدا هستم به سوى شما. و كلمه «إِلَيْكُمْ» متعلق به فعل محذوف است كه از كلمه «رَسُولُ اللّه‏ِ» استفاده مى‏شود، يعنى ارسلنى اليكم و ادله رسالت او بعد از وجود جميع شرايط رسالت در او و فقدان جميع موانع اقامه معجزات صادره از آن حضرت است كه اعظم آن‏ها همين قرآن است .
« جَميعاً » تأكيد است كه هيچ فردى نيست كه از تحت عنوان رسالت او بيرون باشد : زن و مرد، سياه و سفيد، عرب و عجم، ترك و ديلم از شرق عالم تا غرب از جنوب تا شمال.
«الَّذى» صفت خداوند است آن چنان خدايى است كه «لَهُ مُلْكُ السَّمواتِ وَالْأَرْضِ»اختيار مملكت خود را دارد تمام شما مملوك او هستيد هر كه را بخواهد به رسالت ارسال مى‏فرمايد، كسى را نمى‏رسد در كار او تصرفى كند يا
نظريه دهد «اللّه‏ُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسالَتَهُ»[1].
«لا إِلهَ إِلاّ هُوَ»؛ معبودى جز ذات اقدس او نيست كه اين اولين قدم در ايمان است؛ مثل كفار و مشركين نباشيد كه پرستش غير او كنيد.
«يُحيِى وَيُمِيتُ»؛ نسبت به جميع مخلوقات [كه] از كَتْمِ عَدَم به عرصه وجود آورد [و] حيات‏بخش نباتات، حيوانات، جن و انس و مَلَك ـ هر كدام تا مدت مقرر [ است] و مى‏ميراند همه آن‏ها را ـ و افناى آن‏ها قبل از قيام قيامت است.
[ وجوب ايمان به خدا و رسول و تصديق به تمام آنچه آورده ]
«فَآمِنُوا بِاللّه‏ِ وَرَسُولِهِ»؛ پس از اثباتِ رسالتِ او و اقامه حجت بايد ايمان بياوريد به خدا، به وجود او و صفات ذاتيه و ذات اضافه از كماليه و صفات جماليه و جلاليه و توحيد او به مراتب پنجگانه: توحيد ذاتى و صفاتى و افعالى و عبادتى و نظرى، و عدل او. و به رسول او كه آنچه بيان فرمود تصديق كنيد و بپذيريد و اطاعت كنيد، چه در امور اعتقاديه مثل تعيين اوصيا و ائمّه و معاد و خصوصيات آن و چه در امور اخلاقيه و چه در وظايف عمليه و قوانين شرعيه و ضرورات دينيه.
«النَّبِىِّ الْأُمِّىِّ الَّذِى يُؤمِنُ بِاللّه‏ِ»؛ آن نبىّ امّى كه خودش سرسلسله اهل ايمان و داراى اعلا مراتب ايمان است به خداوند متعال .
«و كَلِماتِهِ »؛ از آنچه بر انبياى سلف نازل شده و آنچه بر وجود مقدس او انزال فرموده از قرآن مجيد و احكام و بالاترين مراتب عمل را انجام مى‏دهد؛ اعبد و ازهد و اعرف و اعلم و اسخى و اشجع و اصبرِ جميعِ افراد بشر است، كمالى نيست كه در او فرد اكملش نباشد. البته همچه شخص محترمى را بايد «وَاتَّبِعُوهُ»؛ متابعت كرد علماً و عملاً و اخلاقاً «لَقَدْ كانَ لَكُمْ فِى رَسُولِ اللّه‏ِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ»[2].
«لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ»؛ باشد كه هدايت شويد، اگر برنگرديد و ثابت قدم باشيد تا آخر عمر راه هدايت همين است و بس و پيروى از عقايد فاسده و اخلاق رذيله و اعمال سيئه نكنيد كه جز ضلالت چيزى به دست شما نخواهد آمد.
---------------------------------------------------------
[1] .  خداوند بهتر و داناتر است كه رسالتش را كجا قرار دهد. سوره انعام: آيه 124 .
[2] .  قطعاً براى شما در اقتدا به رسول خدا سرمشقى نيكوست . سوره احزاب : آيه 21 .

نوشتن دیدگاه