80 « وَلُوطاً إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ أَ تَأْتُونَ الْفاحِشَةَ ما سَبَقَكُمْ بِها مِنْ أَحَدٍ مِنَ الْعالَمِينَ»
ترجمه :
80. و فرستاديم لوط را زمانى كه فرمود براى قوم خود آيا مرتكب فاحشهاى مىشويد كه احدى از اهل عالم تا كنون مرتكب اين عمل شنيع نشده است .
تفسير :
«وَلُوطاً» ممكن است عطف باشد به « نوحاً » در آيات قبل ، كه فرمود: «لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ» و « أرسلنا لوطا » [ باشد ]و ممكن است متعلق به فعل محذوف باشد ؛ يعنى و اذكر لوطاً . و اول اظهر است به مناسبت آيات هود و صالح .
[ شرح حال لوط و قومش ]
و لوط اول كسى است كه ايمان به حضرت ابراهيم آورد : «فَآمَنَ لَهُ لُوطٌ»[1] . بعضى گفتند : لوط پسر هاران برادر ابراهيم بوده . و بعضى گفتند : برادر ساره عيال ابراهيم بوده . و بعضى گفتند : پسر خاله ابراهيم بوده[2] . و جمع بين اقوال هم ممكن است به اينكه بگوييم هاران برادر ابراهيم خواهر ساره را گرفته به اصطلاح دو برادر با دو دختر خاله ازدواج كردند پس هم پسر برادر مىشود هم پسر خاله ؛ يعنى نوه خاله و هم برادر ساره[3].
«إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ» انتساب نسبى با قوم نداشته فقط رسول بر قوم بوده .
[ اعمال قوم لوط ]
«أَ تَأْتُونَ الْفاحِشَةَ» اعمال زشت قوم لوط بسيار بوده در سوره عنكبوت مىفرمايد: «أَ إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجالَ وَتَقْطَعُونَ السَّبِيلَ وَتَأْتُونَ فِى نادِيكُمُ الْمُنْكَرَ»[4] .
در مجمع از حضرت رضا عليهالسلام فرمود : «يتضارطون في مجالسهم من غير حشمة وحياء»[5].
و در تفسير قمى « يضرط بعضهم على بعض »[6] .
و در برهان از حضرت باقر عليهالسلام فرمود: «إنّ حلّ الأزرار في الصلاة ، والخذف بالحصى ، ومضغ الكُندُر في المجالس ، وعلى ظهر الطريق من عمل قوم لوط»[7].
و در بعض اخبار قمار و ضرب آلات ساز و غير اينها ، لكن افحش تمام اين فواحش لواطه است كه در بسيار از آيات ذكر شده كه مىفرمايد: «ما سَبَقَكُمْ بِها مِنْ أَحَدٍ مِنَ الْعالَمِينَ» . و منشأ اختراع اين عمل شنيع در ميان آنها گفتند شيطان بوده چون مركز اينها در معبر قافله بوده و اينها به واسطه بخلى كه داشتند ناراحت بودند از عبور قافله ، شيطان به صورت پير مردى آمد و به آنها تعليم داد كه بيرون دروازه شهر برويد و هر مسافرى كه آمد اين عمل را با او انجام دهيد و اموالش را غارت كنيد تا آنها مجبور شوند و راه عبور خود را تغيير دهند . سپس خود شيطان به صورت جوان زيبايى به عنوان مسافرت آمد او را گرفتند و با او اين عمل را انجام دادند ديدند لذت زيادى دارد كم كم ميان آنها رواج پيدا كرد ، حتى در معابر و مجالس در حضور ديگران مرتكب مىشدند و حيا و حجاب به كلى برداشته شد ، چنانچه در زمان حاضر[8] جوانهاى ما پسران و دختران به كلى حيا از ميان آنها برداشته شده و از هيچ عمل زشتى پروا ندارند و تمام انواع معاصى در ميان آنها رواج به سزا پيدا كرده.
------------------------------------------------------------
[1] . پس لوط ايمان آورد براى دعوت ابراهيم . سوره عنكبوت: آيه 26.
[2] . ر.ك مجمع البيان : ج4 ، ص684 .
[3] . اين مطلب را مىتوان بدين صورت فرض و تصور كرد كه ، هاران برادر ابراهيم با زنى ازدواج كرده ، كه دختر خاله هاران و ابراهيم بوده ، و ثمره اين ازدواج ، لوط است كه برادرزاده ابراهيم مىشود . از طرف ديگر همسر هاران ، فرضاً بعد از مرگ او يا طلاق با مردى ديگر ازدواج مىكند كه ثمره آن ، ساره و خواهرش است . در اين صورت ساره برادر لوط مىشود . از طرف سوم ، ساره با ابراهيم و خواهرش با هاران ازدواج مىكنند . با توجه به فرضهايى كه ذكر شد هم لوط پسر هاران برادر ابراهيم است هم پسر خاله ابراهيم ، يعنى نوه دخترى خاله هاران و هم برادر ساره .
[4] . آيا به درستى كه شما با مردها درمىآميزيد و راه [ توالد و تناسل ] را قطع مىكنيد و در محافل [ انسِ ] خود پليد كارى مىكنيد . سوره عنكبوت: آيه 29.
[5] . در مجالس خودشان بدون هيچ پاسداشت حرمتى و شرمى ، باد معده و روده رها مىكردند . مجمع البيان : ج7 ، ص440 و تفسير البرهان : ج6 ، ص120 ، ح4 .
[6] . براى يكديگر باد معده و روده رها مىكردند . تفسير قمى : ج2 ، ص127 ؛ نور الثقلين : ج5 ، ص367 ، ح35 و تفسير البرهان : ج6 ، ص120 ، ح1 .
[7] . باز كردن و گشودن پيراهن به هنگام نماز و انداختن سنگ ريزه و جويدن كندر در مجالس و بر سر راهها از كارهاى قوم لوط است . تفسير البرهان : ج6 ، ص120 ، ح3 و تهذيب الأحكام : ج2 ، ص371 ، ح74 .
[8] . مراد دوران حيات مؤلف قدسسره پيش از انقلاب اسلامى است .
آیه ٨٠ « وَلُوطاً إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ أَ تَأْتُونَ الْفاحِشَةَ ما ... »
- بازدید: 2379