65   « وَإِلى عادٍ أَخاهُمْ هُوداً قالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللّه‏َ ما لَكُمْ مِنْ إِلهٍ غَيْرُهُ أَ فَلا تَتَّقُونَ»
ترجمه :
65. و به سوى عاد فرستاديم برادر آن‏ها هود را گفت كه اى قوم من ! پرستش كنيد خداوند را نيست براى شما الهى غير از او . آيا پس از اين متقى نمى‏شويد و از بت پرستى دست برنمى‏داريد ؟
تفسير :
«وَإِلى عادٍ أَخاهُمْ هُوداً» عطف است به «لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ» ؛ يعنى و لقد أرسلنا إلى عادٍ أخاهم هوداً .
[ شرح حال هود و قوم عاد ]
و « عاد » در مجمع دارد : « و هو عاد بن عوص بن ارم بن سام بن نوح » به سه واسطه به نوح مى‏رسد . و اولاد و احفاد او در زمان حضرت هود بسيار بودند و به نام جدّ خود عاد معروف بودند و بسيار طويل الجسم و طويل القامه و طويل العمر بودند و زراعت و اشجار بسيار داشتند ، بلكه از آيه شريفه استفاده مى‏شود كه در قوت و مكنت و ثروت از همه اعصار قبل و بعد تقدم داشتند و عمارات بسيار عاليه مرتفعه داشتند : «أَ لَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِعادٍ * إِرَمَ
ذاتِ الْعِمادِ * الَّتِى لَمْ يُخْلَقْ مِثْلُها فِى الْبِلادِ»[1] .
و اطلاق « اخ » بر حضرت هود اخوّت نسبى بوده نه اخوّت دينى ، زيرا آن‏ها عبده اصنام بودند . و حضرت هود در مجمع البحرين : « قيل : هو ابن عبداللّه‏ بن رباح بن خلود بن عوص بن ارم بن سام بن نوح »[2] به شش واسطه به حضرت نوح مى‏رسد . و بنابراين خلود ، كه جدّ پدر هود باشد ، برادر عاد ، هر دو پسران عوص مى‏شوند لذا اطلاق اخ شد . و در مجمع البيان : « هود بن شالخ بن ارفحشد بن سام بن نوح »[3] به سه واسطه به نوح مى‏رسد و در سام متصل به عاد مى‏شود . و گفتند : حضرت هود در سن شانزده سالگى مبعوث به رسالت شد و عمر شريفش هشتصد و سى سال بوده و هشتصد و چهارده سال دعوت نمود .
«قالَ يا قَوْمِ»« قومى » بوده ياء ساقط شده و كسره به جاى ياء است . «اعْبُدُوا اللّه‏َ ما لَكُمْ مِنْ إِلهٍ غَيْرُهُ أَ فَلا تَتَّقُونَ» . تفسيرش در قصّه حضرت نوح عليه‏السلامگذشت، و معناى تقوا هم بيان شد.
--------------------------------------------------------
[1] .  آيا نديدى كه پروردگارت با عاد چه كرد ؟ صاحب [ بناهايى چون ] تيرك‏هاى بلند كه مانندش در شهرها ساخته نشده بود . سوره فجر: آيات 6 ـ 8.
[2] .  مجمع البحرين : ج3 ، ص169 . ماده « هود » .
[3] .  مجمع البيان : ج4 ، ص673 .

نوشتن دیدگاه