63   « أَ وَعَجِبْتُمْ أَنْ جاءَكُمْ ذِكْرٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَلى رَجُلٍ مِنْكُمْ لِيُنْذِرَكُمْ وَلِتَتَّقُوا ولَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ»
ترجمه :
63. آيا تعجب كرديد اينكه آمد شما را ذكرى از پروردگارتان بر يك نفر مردى از خودتان كه شما را انذار كند از مخالفت خدا و شما از معاصى او پرهيز كنيد و اميد است كه شما مورد رحمت او واقع شويد.
تفسير :
[ چگونه خداوند دستورهاى خويش را به بندگانش مى‏رساند ؟ ]
توضيح كلام اينكه ، خداوند چون صرف وجود است و بسيط الحقيقه و جسم و مركب نيست اگر بخواهد دستورى براى بندگانش دهد كه باعث سعادت آن‏ها و نجات از مهالك باشد بايد ايجاد كلام كند در جسمى ، مثل درخت براى حضرت موسى يا القاى در قلب كند ، چه ملك استماع كند يا بشر يا حيوان يا جماد ، مثل خطابى كه به نحل شد : «وَأَوْحى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِى مِنَ الْجِبالِ بُيُوتاً...»[1]الآية ، و چون غير بشر ممكن نيست تماس با افراد بشر بگيرد ، اما ملك و جن القاى در قلوب كنند معلوم نمى‏شود كه وحى الهى است يا وسوسه شيطانى و هر شيّاد هم مى‏تواند دعوا [ = ادعا ] كند كه به من چنين و چنان وحى شده و صدق و كذب او معلوم نمى‏شود و حيوانات هم نمى‏توانند با بشر تماس گيرند ، لذا منحصر است به اينكه القاى به قلب بشرى بشود كه داراى معجزه باشد و متخلق به اخلاق حميده و صفات پسنديده و اعمال صالحه و خالى از جميع عيوب و نقايص ، كه دليل بر صدق او باشد و به لسان ساير افراد به آن‏ها ابلاغ كند : «وَما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إلاّ بِلِسانِ قَوْمِهِ»[2] . بنابراين جاى تعجب نيست ، لذا مى‏فرمايد: «أَ وَعَجِبْتُمْ»استفهام انكارى است ؛ يعنى نبايد تعجب كنيد «أَنْ جاءَكُمْ» بيايد بر شما «ذِكْرٌ مِنْ رَبِّكُمْ»كه شما به ياد خدا باشيد و او را فراموش نكنيد و اوامر او را امتثال كنيد و از شرك و كفر و معاصى بيرون رويد و خداى يگانه را بپرستيد و به راه سعادت قدم برداريد و از طريق شيطانى منحرف شويد و اين ذكر پروردگار شما «عَلى رَجُلٍ مِنْكُمْ» به توسط يك نفر از خود شماها باشد ، ديده و شناخته با منطق و دليل و برهان ، و غرض از ارسال او «لِيُنْذِرَكُمْ» « انذار » رديف بشارت است : بشارت راجع به مثوبات بر اطاعت است و انذار راجع به عقوبات معصيت است «وَلِتَتَّقُوا»تقواى از عقايد فاسده : شرك، كفر، ضلالت. و از اخلاق رذيله : كبر، عناد، عصبيت، حسد و غيرها و از اعمال سيئه ، كه اثر و نتيجه انذار آن رجل ، تقواى شما باشد.
«لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ» و تعبير به « لعلّ » براى اين است كه چه بسيار انبيا آمدند و بندگان آن‏ها را تكذيب كردند و فرمايشات آن‏ها را نپذيرفتند و گرفتار عذاب دنيوى و اخروى شدند ، چنانچه مورد هم از اين مصاديق است كه مى‏فرمايد .
-------------------------------------------------
[1] .  و وحى فرمود پروردگار تو به سوى زنبور عسل اينكه براى خود منازل و خانه هايى اتخاذ كن از كوه‏ها . سوره نحل : آيه 68 .
[2] .  و نفرستاديم رسولى را مگر به زبان قوم خود . سوره ابراهيم: آيه 4.

نوشتن دیدگاه