91  «وَما قَدَرُوا اللّه‏َ حَقَّ قَدْرِهِ إِذْ قالُوا ما أَنْزَلَ اللّه‏ُ عَلی بَشَرٍ مِنْ شَىْ‏ءٍ قُلْ مَنْ أَنْزَلَ الْكِتابَ الَّذِی جاءَ بِهِ مُوسی نُوراً وَهُدىً لِلنّاسِ تَجْعَلُونَهُ قَراطِیسَ تُبْدُونَها وَ تُخْفُونَ كَثِیراً وَعُلِّمْتُمْ ما لَمْ تَعْلَمُوا أَنْتُمْ وَلا آباؤكُمْ قُلِ اللّه‏ُ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِی خَوْضِهِمْ يَلْعَبُونَ»

ترجمه :
91. قادر نمی‏دانند خداوند را آنچه سزاوار قدرت اوست، زیرا می‏گویند : نازل نفرموده خدا چیزی را بر بشر. بگو: كی نازل نمود كتاب را كه موسی آورد به آن كتاب كه روشن و هدایت كننده بود برای بشر. قرار دادید آن كتاب را در كاغذها.
ظاهر نمودید آن‏ها را و بسیاری را مخفی كردید. و دانا شدید به آنچه نه شما عالم به آن بودید و نه پدران شما. بگو: آن كس اللّه‏ است، پس واگذار آن‏ها را كه فرو روند در لهویات و بازی كنند.

تفسیر :
[ قدرت خدا بر نشان دادن معجزه ]
«وَما قَدَرُوا اللّه‏َ حَقَّ قَدْرِهِ» قدرت از صفات ذاتیه ، عین ذات حق است و غیر متناهی است ، چنانچه وجود غیر متناهی است و به هر چیزی تعلق می‏گیرد لكن بسیاری از مردم كه جز محسوسات و امور عادیه و اقتضای طبیعیه چیزی درك نكردند و به كلی معجزه را منكر هستند ؛ مثل بسیاری كه وجود حضرت بقیة اللّه‏ را چون بر خلاف طبیعت است و تكلم مورچه و هدهد و ناقه صالح و شق القمر و ثعبان شدن عصای موسی علیه ‏السلام و احیای عیسی علیه ‏السلام و طهارت حضرت زهرا علیهاالسلام از آلودگی به حیض و نفاس ، حتی تسبیح جمادات و ذكر حیوانات و امثال این‏ها را منكر ، بلكه وجود جن و ملك را هم منكرند و ما ورای عادت و طبیعت را قبول ندارند و برای فریب عوام یك توجیهات بارده و حمل بر معانی بعیده می‏كنند ، لذا قرآن را منكر و می‏گویند از جانب خدا نازل نشده مخصوصاً یهود عَنود[1]. این‏ها خدا را قادر نمی‏دانند بر انزال كتاب : «إِذْ قالُوا ما أَنْزَلَ اللّه‏ُ عَلی بَشَرٍ مِنْ شَىْ‏ءٍ» ، چنانچه یزید ، علیه اللعنة ، هم این دعوی را نمود و از دهان نحسش گفت :

لعبت هاشم بالملك فلا
خبر جاء و لا وحی نزل[2]

به آن‏ها بفرما : كی نازل فرمود كتاب تورات موسی را كه خود معترفید :
«قُلْ مَنْ أَنْزَلَ الْكِتابَ الَّذِی» ، یعنی تورات «جاءَ بِهِ مُوسی» كه حضرت موسی پس از رفتن و عزلت از آن‏ها چهل روز ، و شما گوساله ‏پرست شدید و امتحان خود را دادید و حال آن كه آن كتاب «نُوراً وَهُدىً لِلنّاسِ» روشنایی قلب از ظلمت شرك و كفر و هدایت بشر از ضلالت جهل و حماقت بوده. و نمی‏توانید انكار كنید ، چون خود شماها «تَجْعَلُونَهُ قَراطِیسَ»نوشته‏ هایی به اسم اسفار تورات «تُبْدُونَها»اظهار می‏كنید و به جمیع لغات ترجمه می‏كنید و منتشر نموده‏ اید با اینكه بسیاری از مطالب آن را تحریف نموده و بسیاری از حقایق آن را مخفی نموده «وَتُخْفُونَ كَثِیراً» مخصوصاً بشارات به وجود مبارك پیغمبر صلی ‏الله‏ علیه ‏و ‏آله را «وَعُلِّمْتُمْ ما لَمْ تَعْلَمُوا»فاعل « علّمتم » ممكن است اللّه‏ باشد كه از او تعلیم یافتید ، و ممكن است كتاب باشد كه به شما آموخت «ما لَمْ تَعْلَمُوا أَنْتُمْ وَلا آباؤكُمْ»؛ چیزهایی كه نه شما خبر داشتید و نه پدران شما اطلاع داشتند از عقاید و اخلاق و اعمال صالحه و ترك افعال قبیحه . اگر اعتراف كردند كه خداوند تورات را بر موسی نازل فرمود پس ممكن است كه قرآن هم بر پیغمبر صلی ‏الله‏ علیه ‏و ‏آله نازل فرماید. و اگر آن را هم انكار كردند «قُلِ اللّه‏ُ» تو بفرما كه ، خداوند نازل فرمود و قادر هست بر اینكه بر من هم نازل فرماید. و اگر فرمایش تو را هم قبول نكردند و نپذیرفتند «ثُمَّ ذَرْهُمْ فِی خَوْضِهِمْ يَلْعَبُونَ»؛ پس با این‏ها دیگر تكلم مفرما و آن‏ها را به خود واگذار كن كه فروروند در گفتار زشت خود و به بازیگری مشغول باشند تا بچشند عذاب سخت الهی را ، چنانچه امروز هم بسیاری از ابنا و بنات نوع ، مخصوصاً محصلین و محصلات ، آن‏ها كه هیچ‏گونه مطلب را از علما نمی‏پذیرند : « بگذار تا بمیرد در عین خود پرستی » ، چنانچه می‏فرماید: «ذَرْهُمْ يَأْكُلُوا وَيَتَمَتَّعُوا وَيُلْهِهِمُ الأَمَلُ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ»[3].

+_-_++_-_++_-_++_-_++_-_++_-_++_-_++_-_++_-_+

[1] . عنود : آن كه با چیزی یا كسی عناد و دشمنی بسیار داشته باشد .
[2] . هاشم ، مراد پیامبر اكرم  صلی‏ الله ‏علیه‏ و ‏آله است ، با سلطنت بازی كرد بنابراین نه خبری آمد و نه وحی‏ ای نازل شده است. تاریخ الطبری : ج8 ، ص187 ؛ روضة الواعظین : ص191 و الاحتجاج : ج2 ، ص122.
[3] . واگذار آن‏ها را بخورند مثل انعام [= دام ‏ها] و از لذایذ دنیوی لذت ببرند پس زود باشد كه بر آن‏ها معلوم گردد. سوره حجر: آیه 3.

نوشتن دیدگاه