30 «فَطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ أَخِيهِ فَقَتَلَهُ فَأَصْبَحَ مِنَ الْخاسِرِينَ»
ترجمه :
30. پس نفسِ قابيل وادار كرد او را بر قتل برادرش هابيل، پس او را كشت، پس صبح كرد از زيان كاران.
تفسير :
«فَطَوَّعَتْ» ؛ يعنى متمايل شد و رغبت پيدا كرد.
«لَهُ» ، متعلق به « طَوّعَتْ » است.
«نَفْسُهُ» فاعل « طَوّعَتْ ».
«قَتْلَ أَخيه»مفعول « طَوّعَتْ ».
و معنى اينكه متابعت هواى نفس نمود و بدترين خسارات آن است كه هواى نفس كه دشمن بزرگ انسان است اطاعت كند، چنانچه در قرآن مى فرمايد : «أَ فَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ»[1].
[دشمنان بزرگ انسان]
و گفتند انسان سه دشمن بزرگ دارد:
1 . دنيا ، كه مال و جاه خود را جلوه مى دهد.
2 . هواى نفس ، كه بعد از جلوه دنيا متمايل مى شود و طالب مى شود.
3 . شيطان، كه راه وصله به آن را ارائه مى دهد.
[كشته شدن هابيل به دست قابيل و خسران وى]
«فَقَتَلَهُ» ؛ اين معصيت شنيع بزرگ را مرتكب شد .
«فَأَصْبَحَ مِنَ الْخاسِرِينَ»« خسران » زيان در مال التجاره است و از دست دادن سرمايه ، چنانچه گفتند كه انسان ، تاجر و عمر ، سرمايه تجارت و اعضا و جوارحِ سبعه ، كارمندان تجارت خانه: چشم، گوش، زبان، دست، پا، شكم، عورت ، و نفس ، سرپرست اين كارمندان و اعمال صالحه ، تجارت اين تجارتخانه و نفع آن ، بهشت و خسران آن ، جهنم است كه سرمايه عمر صرف تحصيل عذاب باشد.
-----------------------------------------
[1] . آيا پس مى بينى كسى كه گرفته است خداى خود را هواى نفس خود؟ سوره جاثيه: آيه 23.