19 «يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ عَلى فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ أَنْ تَقُولُوا ما جاءَنا مِنْ بَشِيرٍ وَ لا نَذِيرٍ فَقَدْ جاءَكُمْ بَشِيرٌ وَ نَذِيرٌ وَ اللّه‏ُ عَلى كُلِّ شَىْ‏ءٍ قَدِيرٌ»
ترجمه :
19. اى كسانى كه خود را اهل كتاب مى ‏دانيد! به تحقيق آمد شما را پيغمبر ما كه براى شما بيان كند دستورات الهى را در زمان انقطاع پيغمبران كه بر شما عذرى نماند كه بگوييد: نيامد ما را كسى كه بشارت دهد به اعمال حسنه و انذار كند ازاعمال سيّئه. پس محققاً آمد شما را بشير و نذير و خداوند بر هر چيزى قادر و تواناست.
تفسير :
[خطاب به اهل كتاب در آمدن رسول اكرم]
«يا أَهْلَ الْكِتابِ» خطاب به يهود و نصاراست «قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا» ؛ وجود مقدس محمّد بن عبد اللّه‏ صلى ‏الله‏ عليه ‏و ‏آله كه مبعوث بر كافّه جنّ و انس بوده «يُبَيِّنُ لَكُمْ» احكام و عقايد و اخلاقى كه انبياى سلف بيان نفرموده ، يا بيان كرده و از بين رفته و دست تحريف و بدعت در آن‏ها تصرف كرده.
«عَلى فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ» «فترة» به معنى انقطاع و فاصله است بين دو طرف. از زمان آدم تا عيسى عليهم‏ السلام انبيا متصل به يكديگر بودند، بلكه بسا شد كه هزار پيغمبر در يك عصر بودند. و از زمان عيسى عليه‏ السلام تا زمان بعثت خاتم صلى‏ الله ‏عليه‏ و ‏آله پيغمبرى نيامد، جز آن سه نفر كه مبعوث شدند بر اهل انطاكيه[1] كه در سوره يس اشاره شده : «وَ اضْرِبْ لَهُمْ مَثَلاً أَصْحابَ الْقَرْيَةِ إِذْ جاءَهَا الْمُرْسَلُونَ * إِذْ أَرْسَلْنا إِلَيْهِمُ اثْنَيْنِ فَكَذَّبُوهُما فَعَزَّزْنا بِثالِثٍ...»[2] الآيه ، و گفتند ثالث شمعون الصفا وصىّ حضرت عيسى بوده و اين‏ها هم در عصر حضرت عيسى بودند.
و در كافى از حضرت باقرعليه ‏السلام روايت فرموده كه زمان «فترة» پانصد سال طول كشيده[3]. و در ميان مفسرين اختلاف زيادى است در مقدار و مدت، و اين دوره را زمان جاهليت مى ‏نامند.
اشكال:
در اين دوره فترت بايد مؤاخذه نباشند، چون ارسال رسل بر آن‏ها نشده.
جواب:
ارسال رسل نشده، لكن زمين خالى از حجت نبوده، اوصياى حضرت عيسى و حضرت ابراهيم بودند تا زمان پيغمبر اسلام، غاية الامر مقهور و مستور بودند، چنانچه بعد از پيغمبر اسلام صلى ‏الله‏ عليه‏ و ‏آله تا قيامت پيغمبرى نيامده و نخواهد آمد، ولى حجت روى زمين باقى است، « إمّا ظاهراً مشهوراً أو غائباً مستوراً».
«أَنْ تَقُولُوا ما جاءَنا مِنْ بَشِيرٍ وَ لا نَذِيرٍ»، بعضى مفسرين گفتند معنى« لأن لا تقولوا » است.
و بعضى گفتند « كراهة أن تقولوا » است به حذف مضاف ؛ لكن تحقيق اين است كه بفرمايد ما پيغمبر فرستاديم كه ديگر جايى براى اين نماند كه بگوييد: «ما جاءَنا مِنْ بَشِيرٍ وَ لا نَذِيرٍ».
و نيز بعضى گفتند كلمه « مِن » در «[من] بشير» زايده است و مكرر گفته‏ ايم كلمه زايده در قرآن نيست و اين كلمه اشاره به جنس است؛ يعنى جنس بشير و نذير.
«فَقَدْ جاءَكُمْ بَشِيرٌ وَ نَذِيرٌ» كه حجت بر شما تمام شد و راه عذر بسته شد و اينكه بگوييد : چون از بنى اسرائيل نيست ما نمى‏ پذيريم ، عذر نيست. «وَ اللّه‏ُ عَلى كُلِّ شَىْ‏ءٍ قَدِيرٌ» ؛ هر نحو كه حكمتش اقتضا كند و مصلحت باشد انجام خواهد داد.
---------------------------------------------------
[1] .  شهرى است در تركيه امروزى . برخى گفته ‏اند همان آنكارا ، پايتخت تركيه است.
[2] .  ضرب مثل كن [اى رسول محترم] براى اين مشركين قضيّه اصحاب قريه را زمانى كه آمد آن‏ها را فرستادگان ، آنگاه كه دو تن سوى آنان فرستاديم ، [ولى] آن دو را دروغ زن پنداشتند، تا با [فرستاده] سومين [آنان را] تأييد كرديم، پس [رسولان] گفتند : ما به سوى شما به پيامبرى فرستاده شده‏ ايم » . سوره يس : آيات 13 ـ 14 .
[3] .  كافى : ج8 ، ص121 ، ح93 و بحار الأنوار : ج18 ، ص308 ، ح17 .

نوشتن دیدگاه