154   «وَ رَفَعْنا فَوْقَهُمُ الطُّورَ بِمِيثاقِهِمْ وَ قُلْنا لَهُمُ ادْخُلُوا الْبابَ سُجَّداً وَ قُلْنا لَهُمْ لاتَعْدُوا فِى السَّبْتِ وَ أَخَذْنا مِنْهُمْ مِيثاقاً غَلِيظاً»
ترجمه :
154. و بالاى سر آن‏ها نگاه داشتيم كوه طور را به واسطه عهد و ميثاقى كه با آن‏ها بسته شد، و به آن‏ها گفتيم داخل شويد در باب حطه در حال سجده، و به آن‏ها گفتيم تجاوز نكنيد در شنبه و از آن‏ها عهد و ميثاق گرفتيم ميثاق محكمى.
[يادآورى سركشى‏ هاى يهود]
اين آيه شريفه اشاره به مخالفت يهود است و مربوط به آيه قبل است، و شرح مخالفت‏ هاى آن‏ها را در جلد دوم در سوره بقره در ذيل آيه شريفه كه يهود به موسى عليه ‏السلام گفتند: «لَنْ نُؤمِنَ لَكَ حَتّى نَرَى اللّه‏َ جَهْرَةً»[1]، و در ذيل آيه شريفه «وَ إِذْ أَخَذْنا مِيثاقَكُمْ وَ رَفَعْنا فَوْقَكُمُ الطُّورَ»[2] و در ذيل آيه شريفه «وَ ادْخُلُوا الْبابَ سُجَّداً وَ قُولُوا حِطَّةٌ...» الآيه[3]، و در ذيل آيه شريفه «وَ إِذْ واعَدْنا مُوسى أَرْبَعِينَ لَيْلَةً ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ»[4]، و در ذيل آيه شريفه «وَ لَقَدْ عَلِمْتُمُ الَّذِينَ اعْتَدَوْا مِنْكُمْ فِى السَّبْتِ فَقُلْنا لَهُمْ كُونُوا قِرَدَةً خاسِئِينَ»[5]، مفصلاً بيان كرديم ، احتياج به تكرار نيست ، فقط شرح الفاظ اين آيه را متذكر مى‏ شويم:
«وَ رَفَعْنا فَوْقَهُمُ الطُّورَ بِمِيثاقِهِمْ»، گرفتن كوه طور بالاى سر آن‏ها تهديد بود كه با موسى عليه ‏السلام عهد و ميثاق محكم ببندند كه به دستورات او و به تورات عمل كنند و لذا « با »ى «بِمِيثاقِهِمْ» سببيه [است] ؛ يعنى به سبب ميثاق گرفتن از آن‏ها، و مع ذلك با اين : «وَ قُلْنا لَهُمُ ادْخُلُوا الْبابَ سُجَّداً» مخالفت نمودند، لذا مى ‏فرمايد: «فَبَدَّلَ الَّذِينَ ظَلَمُوا قَوْلاً غَيْرَ الَّذِى قِيلَ لَهُمْ فَأَنْزَلْنا عَلَى الَّذِينَ ظَلَمُوا رِجْزاً مِنَ السَّماءِ بِما كانُوا يَفْسُقُونَ»[6].
«وَ قُلْنا لَهُمْ لا تَعْدُوا فِى السَّبْتِ»، اين حكم را هم مخالفت كردند و مسخ شدند به بوزينه ، چنانچه مى ‏فرمايد: «فَقُلْنا لَهُمْ كُونُوا قِرَدَةً خاسِئِينَ»[7] .
« وَ أَخَذْنا مِنْهُمْ مِيثاقاً غَلِيظاً» ، مع ذلك احكام تورات را و دستورات موسى را چنان عقب سر انداختند و از بين بردند و اين تورات رايج را در دست و پاى مردم انداختند و كفريات و مزخرفات آن‏ها را گرفتند. خذلهم اللّه‏ و لعنهم اللّه‏.
---------------------------------------------
[1] .  ما تو را تصديق نمى ‏كنيم تا اينكه خدا را آشكارا ببينيم. سوره بقره: آيه 55.
[2] .  و ياد كنيد زمانى را كه از شما پيمان گرفتيم و كوه طور را بالاى سر شما قرار داديم . همان : آيه 63 .
[3] .  و داخل آن در كه شويد سجده كنيد و كلمه توبه بر زبان جارى نماييد. همان: آيه 58.
[4] .  و ياد كنيد زمانى را كه با موسى چهل شب قرار داد نموديم، پس شما گوساله را بعد از آن معبود خود گرفتيد . همان: آيه 51.
[5] .  و هر آينه به تحقيق شناختيد كسانى را كه در روز شنبه تجاوز نمودند پس گفتيم به صورت ميمون‏ها شويد در حالى كه مطرودانيد . همان: آيه 65.
[6] .  پس ستم‏كاران گفتار ما را به غير آنچه براى آن‏ها گفته شده بود تغيير دادند، پس بر آن ستم‏ كاران عذاب آسمانى فرود آورديم به واسطه اينكه مرتكب فسق و كفر مى ‏شدند.همان : آيه 59.
[7] .  پس گفتيم به صورت ميمون ‏ها شويد در حالى كه مطرودانيد. همان : آيه 65 .

نوشتن دیدگاه