147 «ما يَفْعَلُ اللّهُ بِعَذابِكُمْ إِنْ شَكَرْتُمْ وَ آمَنْتُمْ وَ كانَ اللّهُ شاكِراً عَلِيماً»
ترجمه :
147. چه مى كند خداوند به عذاب شما اگر شاكر شديد و ايمان آورديد و حال آنكه خدا جزاى شكر را مى دهد و علم به ايمان شما دارد.
تفسير :
«ما يَفْعَلُ اللّهُ بِعَذابِكُمْ» اشاره به اينكه عذاب كسى كه منافق بوده سپس ايمان آورده بر خداوند نفعى ندارد و در ترك عذاب ضررى به او متوجه نمى شود، چون غنى بالذات است و محل عوارض واقع نمى شود.
[شكرگزاران و مؤمنان ايمن از عذابند]
بلكه عذاب داير مدار استحقاق است و مفروض اين است كه مؤمن شده ديگر استحقاق عذاب ندارد؛ زيرا «الإسلامُ يَجُبُّ ما قبله»[1] ، بلكه مستحق مثوبات مى شود از دو جهت :
يكى از جهت شكر نعمت ايمان و اتيان به وظايف دين، چنانچه مى فرمايد: «وَ سَنَجْزِى الشّاكِرِينَ»[2] .
و ديگر از جهت ايمان و وعده هاى بسيار كه در آيات به اهل ايمان داده شده و لذا مى فرمايد: «إِنْ شَكَرْتُمْ وَ آمَنْتُمْ» كه رفع عذاب منوط به اين دو امر است، چنانچه مثوبات هم داير مدار اين دو امر است.
«وَ كانَ اللّهُ شاكِراً عَلِيماً» به منزله علت است و معناى شاكر، نه اين است كه كسى نعمتى به خدا داده باشد تا او شكر نعمت كند؛ «لا تَمُنُّوا عَلَىَّ إِسْلامَكُمْ بَلِ اللّهُ يَمُنُّ عَلَيْكُمْ أَنْ هَداكُمْ لِلاْءِيمانِ»[3]، بلكه مراد اين است كه جزاى وافر عنايت مى فرمايد به شاكر. و «عَلِيماً» ؛ يعنى از باطن شما خبر دارد.
-----------------------------------------------------------
[1] . اسلام ، آنچه را كه قبل از آن بوده، قطع مى كند [مى بخشد] . تفسير قمى : ج1 ، ص155 و بحار الأنوار : ج6 ، ص23 ، ح24.
[2] . و زود باشد كه شكرگزاران را جزا دهيم. سوره آل عمران: آيه 145.
[3] . منّت بر من نداريد كه ايمان آورده ايد ، خدا بر شما منت گذارده كه شما را هدايت فرموده كه به شرف ايمان مشرف شده ايد. سوره حجرات: آيه 17.
آیه ١٤٧ « ما يَفْعَلُ اللّهُ بِعَذابِكُمْ إِنْ شَكَرْتُمْ وَ آمَنْتُمْ ... »
- بازدید: 2778