120 «يَعِدُهُمْ وَ يُمَنِّيهِمْ وَ ما يَعِدُهُمُ الشَّيْطانُ إِلاّ غُرُوراً»
ترجمه[1] :
تفسير :
[وعده ‏هاى شيطان]
وعده‏ هاى شيطان، يكى وعده فقر است كه اگر اموال خود را صرف وجوه بريه [= نيكوكارى] از زكات و خمس و صله و دست ‏گيرى از فقرا و ساير مبرّات كنيد فقير مى‏ شويد ؛ «الشَّيْطانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ»[2] ؛
و يكى وعده توبه است كه بالاخره توبه مى ‏كنى و خدا مى‏ بخشد. و وعده‏ هاى ديگر كه قبلاً از قول خودش نقل كرديم كه گفت: «إِنَّ اللّه‏َ وَعَدَكُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَ وَعَدْتُكُمْ فَأَخْلَفْتُكُمْ»[3] .
«يَعِدُهُمْ وَ يُمَنِّيهِمْ» ؛ آمال و آرزوهاى دور و دراز به شما تزريق مى ‏كند كه هميشه در دنيا هستيد و بايد خوش و خرم باشيد و به هر درجه كه رسيديد قانع نشويد از مال و منال و رياست و جاه و منصب.
«وَ ما يَعِدُهُمُ الشَّيْطانُ إِلاّ غُرُوراً» «غرور» گول و فريب است كه انسان به خود مغرور مى ‏شود، لكن حقيقت ندارد : سم را به خيال شهد مى ‏نوشد، ضرر را به گمان نفع تحصيل مى ‏كند، شرّ را به توهم خير مرتكب مى‏ شود، قبيح را به صورت حسن جلوه مى ‏دهد، معصيت را بر عبادت اختيار مى ‏كند، كفر را بر ايمان ترجيح مى‏ دهد، فسق را بهتر از عدالت مى ‏پندارد، ظلم را فخر و مباهات مى‏ كند، معروف را منكر مى ‏شمارد، منكر را معروف مى ‏داند و هكذا؛ و البته كسى كه فريب شيطان را بخورد.
-------------------------------------------------------------
[1] .  [آرى ،] شيطان به آنان وعده مى ‏دهد و ايشان را در آرزوها مى ‏افكند و جز فريب به آنان وعده نمى‏ دهد .
[2] .  شيطان به شما وعده فقر و تهى دستى مى ‏دهد . سوره بقره: آيه 268. در صورتى كه خداوند سبحان به زيباترين وجه انسان را در آيه «لَن تَنَالُوا البِّرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ» ؛ هرگز به مقام نيكوكار دست نمى ‏يابيد تا انفاق كنيد از چيزهايى كه دوست مى‏ داريد. آل عمران : 91 ، متوجه مى‏ سازد كه در انفاق‏ هاى شايسته به بِرّ دست خواهى يافت. اينجاست كه شيطان نمى ‏خواهد انسان به اين مرتبه والا دست يابد و انسان را از انفاق و كمك ‏هاى مالى منع مى ‏كند .
[3] .  به درستى كه خداوند به شما وعده حقى داد كه تخلّف ‏پذير نبود و من وعده دادم به شما و تخلّف كردم. سوره ابراهيم: آيه 22.

نوشتن دیدگاه