118   «لَعَنَهُ اللّه‏ُ وَ قالَ لَأَتَّخِذَنَّ مِنْ عِبادِكَ نَصِيباً مَفْرُوضاً»
ترجمه :
118. لعنت نمود خداوند شيطان را و گفت شيطان كه من از بندگان تو يك قسمت را اتخاذ مى ‏كنم معيّن و مفروض.
تفسير :
[در معناى لعن]
«لَعَنَهُ اللّه‏ُ» « لعن » به معنى بُعد از رحمت است ؛ يعنى خداوند شيطان را از رحمت خود دور فرمود كه خردلى رحمت شامل حالش نشود و به كلى از قابليت رحمت افتاد، مثل هسته كه فاسد شود و ديگر قابل كشت و زرع نباشد؛ و از اين جهت است كه لعن مؤمن جايز نيست ، چون نفس ايمان باعث قابليت رحمت است، ولو غرق معاصى باشد . و اما غير مؤمن از قابليت افتاده و لعنش جايز، بلكه ممدوح است ، چه مشرك باشد و چه كافر و چه مخالف و  معاند ، بالاخص اعداى اهل بيت عصمت و طهارت.
«وَ قالَ لَأَتَّخِذَنَّ» « اتخاذ » به معنى قبول گرفتن است با اخذ فرق دارد ؛ يعنى بندگان ، خود به اختيار خود تسليم من مى ‏شوند، نه آنكه من بروم و به جبر و عنف آن‏ها را بربايم ، چنانچه در قرآن مى‏ فرمايد: «وَ قالَ الشَّيْطانُ لَمّا قُضِىَ الْأَمْرُ إِنَّ اللّه‏َ وَعَدَكُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَ وَعَدْتُكُمْ فَأَخْلَفْتُكُمْ وَ ما كانَ لِى عَلَيْكُمْ مِنْ سُلْطانٍ إِلاّ أَنْ دَعَوْتُكُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لِى فَلا تَلُومُونِى وَ لُومُوا أَنْفُسَكُمْ...» الآيه[1].
«مِنْ عِبادِكَ» « من » تبعيضيه است ؛ يعنى بعضى از بندگان تو را . «نَصِيباً»« نصيب » سهم است ؛ يعنى يك سهم و يك قسمت از بندگان تو را.
«مَفْرُوضاً»«فرض» جدا كردن است. اشاره به اينكه از بندگى كردن تو جدا مى كنم ، چنانچه خودش مى ‏گويد:
«ثُمَّ لاَتِيَنَّهُمْ مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ وَ مِنْ خَلْفِهِمْ وَ عَنْ أَيْمانِهِمْ وَ عَنْ شَمائِلِهِمْ وَ لا تَجِدُ أَكْثَرَهُمْ شاكِرِينَ»[2]. و نيز مى ‏گويد: «لَأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِراطَكَ الْمُسْتَقِيمَ»[3].
-----------------------------------------------
[1] .  و شيطان به اين كفار و ظلمه و فسّاق پس از اينكه كار گذشت گفت كه به درستى خداوند وعده داد به شما وعده حقى كه هيچ تخلّف‏ پذير نبود و من وعده دادم به شما و تخلّف كردم و از براى من سلطه نبود و قدرتى كه بتوانم شما را به اجبار و زور رو به فساد بكشم، مگر همين كه شما را دعوت كردم شما به ميل و رغبت اجابت كرديد مرا، پس مرا ملامت نكنيد، خود را ملامت كنيد كه به وعده‏ هاى به حق خداوند اعتنا نكرديد. سوره ابراهيم: آيه 22.
[2] .  پس از آنكه صراط مستقيم را بر آن‏ها گرفتم، مى‏ آيم از مقابل روى آن‏ها و از عقب سر آن‏ها و از طرف راست آن‏ها و از طرف چپ آن‏ها و اكثر آن‏ها را شكرگزار نمى‏ يابى. سوره اعراف: آيه 17.
[3] .  البته من هم مى ‏نشينم سر راه اولاد آدم و جلوگيرى مى‏ كنم كه در صراط مستقيم تو قدم نگذارند. همان : آيه 16.

نوشتن دیدگاه