114   «لا خَيْرَ فِى كَثِيرٍ مِنْ نَجْواهُمْ إِلاّ مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ أَوْ مَعْرُوفٍ أَوْ إِصْلاحٍ بَيْنَ النّاسِ وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللّه‏ِ فَسَوْفَ نُؤتِيهِ أَجْراً عَظِيماً»
ترجمه :
114. خيرى نيست در بسيارى از اسرارى كه بين دو نفر يا زيادتر گفته مى‏ شود، مگر آنكه امر به صدقه باشد، يا امر به معروفى، يا در مقام اصلاح بين مسلمين باشد؛ و كسى كه چنين باشد، پس به زودى خداوند به او اجر عظيمى مرحمت مى‏ كند در صورتى كه براى خشنودى حق باشد.
تفسير :
«لا خَيْرَ» نفى جنس است كه هيچ گونه خيرى بر او نيست .
[در موضوع نجوا و دو قسم آن]
«فِى كَثِيرٍ مِنْ نَجْواهُمْ» « نجوا » به اصطلاح تنگ گوشى صحبت كردن است و تعبير به سرّ مى ‏كنند؛ اسرارى كه بين اثنين يا بيشتر مستور باشد و از سايرين اهل مجلس مخفى باشد و داعى بر اخفا به واسطه ضررى است كه به آن‏ها متوجه شود ، يا غيبت آن‏ها و غيبت گويى آن‏هاست، يا در مقام اضرار به آن‏هاست، يا لااقل اسباب خيال آن‏ها و ناراحتى آن‏ها مى ‏شود. لذا در بسيارى از آيات نهى از آن شده ؛ «إِنَّمَا النَّجْوى مِنَ الشَّيْطانِ لِيَحْزُنَ الَّذِينَ آمَنُوا»[1]
و مى ‏فرمايد: «أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ نُهُوا عَنِ النَّجْوى»[2]، و به عبارت روشن‏ تر نجوا به معنى راز گفتن است و از همين باب است مناجات با خدا ؛ يعنى راز گفتن با خدا.
«إِلاّ مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ» « صدقه » شامل جميع وجوه بريه مى ‏شود از زكات و خمس و صله رحم و ساير صدقات مندوبه و واجبه و غرض از نجواى در صدقه براى حفظ آبروى فقرا و ارحام و سادات باشد كه نزد ديگران خجلت نكشند.
«أَوْ مَعْرُوفٍ» كه امر به معروف و نهى از منكر هم اگر به طريق سرّ و نجوا باشد، حفظ شئونات طرف شده و هتك حرمت او نشده.
«أَوْ إِصْلاحٍ بَيْنَ النّاسِ» كه عبادت بسيار بزرگى است، حتى در اخبار دارد كه دروغ گفتن در مقام اصلاح ذات البين محذورى ندارد و افضل است از يك سال عبادت به صلات و صوم[3] و اين سه مورد از باب مثال است، بلكه هر امر خيرى را شامل مى ‏شود، مثل نجواى با خدا ، يا اسرار سپرده به شيعه از طرف ائمّه عليهم ‏السلام براى حفظ تقيه و امثال اين‏ها.
«وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ» اشاره به صدقه و معروف و اصلاح است «ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللّه‏ِ» اغراض دنيويه يا فاسده نباشد ؛ فقط براى رضاى خدا باشد .
«فَسَوْفَ»اشاره به قيامت است. «نُؤِيهِ» ؛ خداوند عطا مى ‏فرمايد «أَجْراً عَظِيماً».
-------------------------------------------------------
[1] .  جز اين نيست كه نجوا از شيطان است براى اينكه محزون كند كسانى را كه ايمان آورده ‏اند . سوره مجادله: آيه 10.
[2] .  آيا نمى ‏بينى كسانى را كه از نجوا نهى شدند . همان : آيه 8.
[3] .  ثواب الاعمال : ص178 ، ح1 و وسائل الشيعة : ج18 ، ص441 ، ذيل ح6 .

نوشتن دیدگاه