107   «وَ لا تُجادِلْ عَنِ الَّذِينَ يَخْتانُونَ أَنْفُسَهُمْ إِنَّ اللّه‏َ لا يُحِبُّ مَنْ كانَ خَوّاناً أَثِيماً»
ترجمه :
107. و مجادله نكن از كسانى كه به جان‏ هاى خود خيانت مى ‏كنند. محققاً خداوند دوست نمى‏ دارد كسى را كه كارش خيانت است و معصيت و گناه.
تفسير :
«وَ لا تُجادِلْ» ، در اين مقام به معنى طرفدارى است «عَنِ الَّذِينَ يَخْتانُونَ أَنْفُسَهُمْ» از آدم خيانت كار .
[در لزوم طرفدارى از حق و حرمت طرفدارى از باطل و عقوبت خيانت]
طرفدارى از حق بسيار ممدوح است ، چه مطالب حقه از عقايد و احكام شرعيه و قضاياى حقه باشد و چه از صاحب حق باشد و قوله تعالى: «وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِى هِىَ أَحْسَنُ» اشاره به همين است كه در سوره نحل مى ‏فرمايد: «ادْعُ إِلى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِى هِىَ أَحْسَنُ»[1] .
اما طرفدارى از باطل يا از اشخاص خيانت كار و دعات باطله بسيار مذموم است كه بخواهد ابطال حقى يا اثبات باطلى را كند و آيه اشاره به همين است. و خطاب اگر چه به رسول اكرم صلى‏ الله‏ عليه ‏و‏ آله است ، لكن حكم مطلق است و مراد امت است ، و الاّ مقام رسالت اجلّ از اين است كه طرفدار خائن باشد يا طرفدار باطل.
سؤال:
خائن خيانت به ديگران مى ‏كند ، يا عرض يا نفس يا مال ، و در آيه تعبير فرمود به خيانت به نفس خود؟
جواب:
اولاً ، هر فاسق و فاجرى آنچه مى ‏كند ، وبال و نكبتش در دنيا و آخرت به خودش متوجه مى ‏شود ، خائن هم وبال خيانتش [و] عقوبت عملش به خود [او] بر مى ‏گردد : «إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَها»[2]. و ثانياً ، ممكن است كلمه «أَنْفُسَهُمْ» به معنى يكديگر باشد ، مثل «فَاقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ»[3] كه خيانت به يكديگر مى ‏كنند.
مسئله:
خيانت در امر دين خيانت با انبيا و اوليا و مؤمنين است، چه در جان آن‏ها يا عرض آن‏ها يا مال آن‏ها ، و چه در اقوال و افعال آن‏ها كه غيبت كند، يا بازگو كند و اين مشتمل بر معاصى بسيارى است: ظلم، اذيت، نفاق، غيبت، اهانت، نمامى و غير اين‏ها از صفات خبيثه و اعمال سيئه. و لذا مى ‏فرمايد: «إِنَّ اللّه‏َ لا يُحِبُّ مَنْ كانَ خَوّاناً أَثِيماً» اين كلمه «لا يُحِبُّ» از هزار وعده عقوبت سخت ‏تر است ، زيرا كه هيچ گونه رحمتى شامل آن نخواهد شد و احدى شفاعت او را نخواهد كرد و نجاتى از براى او نخواهد بود ، چنانچه عكس آنكه بفرمايد: «إِنَّ اللّه‏َ يُحِبُّ التَّوّابِينَ وَ يُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِينَ»[4] كه هيچ گونه عذابى به او متوجه نخواهد شد و در ذيل همين آيه گذشت. و مراد از « خوّان » صيغه مبالغه ؛ يعنى بسيار خيانتكار است ، كأنّه شغل او خيانت است .
و « اثيم » صفت مشبّهه است كه « اثم » بر او ثابت و محقق است.
-------------------------------------------------------
[1] .  با حكمت و اندرز نيكو به راه پروردگارت دعوت كن و با آنان به [شيوه ‏اى] كه نيكوتر است مجادله نماى . سوره نحل: آيه 125.
[2] .  اگر نيكى كرديد به خودتان احسان كرده ‏ايد و اگر اسائه [= بدى] كرديد ، ضرر آن به خودتان متوجه مى ‏شود . سوره اسراء: آيه 7.
[3] .  و خودتان را به قتل برسانيد . سوره بقره : آيه 54 .
[4] .  محققاً خدا توبه كنندگان و پاكيزگان را دوست دارد . همان : آيه 222.

نوشتن دیدگاه