74   «فَلْيُقاتِلْ فِى سَبِيلِ اللّه‏ِ الَّذِينَ يَشْرُونَ الْحَيوةَ الدُّنْيا بِالاْ خِرَةِ وَ مَنْ يُقاتِلْ فِى سَبِيلِ اللّه‏ِ فَيُقْتَلْ أَوْ يَغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤتِيهِ أَجْراً عَظِيماً»
ترجمه :
74. پس واجب است قتال نمودن در راه خدا [با] كسانى كه فروختند حيات دنيا را به آخرت. و كسى كه مقاتله كند در راه خدا ، چه مغلوب شود و كشته گردد و چه غالب شود و فتح كند، پس به زودى خدا به او اجر عظيم عنايت مى‏فرمايد .
[ امر به جهاد و پاداش آن ]
«فَلْيُقاتِلْ فِى سَبِيلِ اللّه‏ِ» ، امر است و ظاهر در وجوب است و راجع به جهاد است و يكى از فروع دين است و در خبر است : «ما أعمال البِرِّ كلِّها في جنب الجهاد في سبيل اللّه‏ إلاّ كنعثة في بحرٍ لجِّيٍّ . . .» الخبر[1].
و مراد از «فِى سَبِيلِ اللّه‏ِ» ترويج دين و اعلاى كلمه اسلام و يارى پيغمبر و امام . و يكى از شرايط جهاد ، حضور پيغمبر و امام است و به اذن آن‏ها يا نايب خاص آن‏ها ؛ و در زمان غيبت واجب نيست . بلى ، اگر كفار حمله به اسلام نمودند دفع آن‏ها واجب است به حكم حاكم شرع و آن را « دفاع » مى‏گويند . و آيه ، اگر چه در مورد جهاد با كفار است ، لكن موردْ مخصِّص نيست ؛ هر موردى كه صدق «فِى سَبِيلِ اللّه‏ِ» كند شامل است ، چنانچه در قرآن مى‏فرمايد: «وَ إِنْ طائِفَتانِ مِنَ الْمُؤمِنِينَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُما فَإِنْ بَغَتْ إِحْداهُما عَلَى الْأُخْرى فَقاتِلُوا الَّتِى تَبْغِى...» الآية[2] . و همچنين مقاتله با مبدعين در دين و غير اين‏ها از كسانى كه واجب القتل هستند ، مثل مرتدين به ارتداد فطرى و امثال اين‏ها. «الَّذِينَ يَشْرُونَ الْحَيوةَ الدُّنْيا بِالاْخِرَةِ» ، اين جمله فاعلِ «فَلْيُقاتِلْ» است . و « شرى » به معنى فروش است مثل بيع ؛ و « اشتراء » به معنى خريد است ؛ يعنى كسانى كه دست از حيات دنيا برداشتند و دنيا را فروختند به ثمن [ = بهاى ] آخرت ، از جان و مال و تمام حيثيات گذشتند و مشترى آن‏ها خداوند است ، چنانچه مى‏فرمايد: «إِنَّ اللّه‏َ اشْتَرى مِنَ الْمُؤمِنِينَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ»[3].
«وَ مَنْ يُقاتِلْ فِى سَبِيلِ اللّه‏ِ» ؛ حضور در ميدان حرب و اشتغال به جنگ «فيقتل» ؛ اگر كشته شد و به درجه رفيعه شهادت نايل گشت «أَوْ يَغْلِبْ» يا فتح و ظفر پيدا كرد و بر دشمن غالب گشت و نصرت دين خدا نمود «فَسَوْفَ نُؤتِيهِ أَجْراً عَظِيماً» در هر دو صورت پاداش عظيمى دارد . و البته اجرى كه خداوندْ عظيم بشمارد ، بسيار ارزنده است .اللهمّ ارزقناها مع وليّك بجاه محمد و آله.
----------------------------------------------------
[1] .  تمام كارهاى خوب در كنار جهاد در راه خدا همانند يك تكه چوب در يك درياى موّاج است . براى اطلاع از توضيحات درباره اين حديث شريف و منابع آن ، ر . ك : همين تفسير ، ج 2 ، ص 131 .
[2] .  و اگر دو دسته از مؤمنين با يكديگر مقابله كردند پس اولاً بايد بين آن‏ها را اصلاح كرد و اگر يكى از آن دو طايفه برخلاف حق هستند و تعدّى و تجاوز مى‏كنند بر ديگرى ، با آن كه برخلاف هست مقاتله كنيد . سوره حجرات : آيه 9
[3] .  محققاً خداوند خريدارى فرمود از مؤمنين جان‏هاى آن‏ها را و اموال آن‏ها را به اينكه از براى آن‏ها باشد بهشت كه ثمن جان و مال آن‏هاست . سوره توبه: آيه 111.

نوشتن دیدگاه