54   « أَمْ يَحْسُدُونَ النّاسَ عَلى ما آتاهُمُ اللّه‏ُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنا آلَ إِبْراهِيمَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ آتَيْناهُمْ مُلْكاً عَظِيماً»
ترجمه :
54. آيا حسد مى‏برند مؤنين را كه خداوند به آن‏ها عزت، دولت، شرف، هدايت و سعادت عنايت فرموده و حال آنكه ما عنايت فرموديم به آل ابراهيم كتاب و حكمت را و به آن‏ها مرحمت فرموديم ملك و سلطنت با عظمتى .
[ مذمت حسادت ]
« حسد » يكى از صفات ذميمه و اخلاق رذيله است كه كسى هيچ نعمتى را در حق كسى روا نداشته باشد و زوال آن را تمنا [ = آرزو ] كند . از پيغمبر اكرم صلى‏الله‏عليه‏و‏آله [ است كه ] فرمود: «الحسد يأكل الحسنات كما تأكل النار الحطب»[1]. و از حضرت باقر عليه‏السلام است:
«إنّ الحسد ليأكل الإيمان كما تأكل النار الحطب»[2].
و آيات و اخبار در مذمت حسد بسيار است ، بلكه مى‏توان گفت هر مفسده و ظلمى كه در عالم اتفاق افتاده منشأ آن حسد بوده، شيطان به آدم حسد برد رانده درگاه شد، پسر آدم به برادرش حسد برد او را كشت، كفار به انبيا حسد بردند معذب شدند، خلفاى سه گانه به على عليه‏السلام حسد بردند اين همه ظلم كردند، بنى اميه و بنى عباس به ائمه طاهرين عليهم‏السلام حسد بردند به آن‏ها اذيت كردند، جهّال به علما، فساق به عدول، كافر به مؤن، وضيع به شريف ، فقير به غنى، قبيح به حسن، مبتلا به متنعم و هكذا هر كدام به ديگرى حسد بردند و در مقام قتل و اذيت و ظلم و غيبت و تهمت و هزارها مفسده ديگر برآمدند و در نتيجه ، خود را از بين بردند و به عذاب قيامت گرفتار شدند. «أَمْ يَحْسُدُونَ النّاسَ عَلى ما آتاهُمُ اللّه‏ُ مِنْ فَضْلِهِ» ، با اينكه خداوند در هر موردى موافق حكمت و مصلحت ، هر كه را هر چه قابل و لايق بداند مى‏دهد و در مقابل [ خواست ] الهى ، حسودْ بلكه همه عالم ، كوچك [ هستند ] و قدرتى بر زوال آن ندارند.
«فَقَدْ آتَيْنا آلَ إِبْراهِيمَ» « آل ابراهيم » انبيا و اوصياى آن‏ها و مؤنين به آن‏ها هستند از اولاد ابراهيم ؛ «إِنَّ أَوْلَى النّاسِ بِإِبْراهِيمَ لَلَّذِينَ اتَّبَعُوهُ وَ هذَا النَّبِىُّ وَ الَّذِينَ آمَنُوا»[3]، چنانچه خود ابراهيم عرض كرد : «فَمَنْ تَبِعَنِى فَإِنَّهُ مِنِّى وَ مَنْ عَصانِى فَإِنَّكَ غَفُورٌ رَحِيمٌ»[4] . و در اخبار بسيار دارد كه ائمه طاهرين عليهم‏السلام آل ابراهيم هستند و اين بيان اظهر مصاديق است منافات با عموم ندارد .
«الْكِتابَ» ، مثل تورات بر موسى، زبور بر داوود، انجيل بر عيسى، قرآن بر محمد صلى‏الله‏عليه‏و‏آله.
«وَ الْحِكْمَةَ» ؛ مقام نبوت و امامت و ولايت است، و از اين جمله استفاده مى‏شود كه مراد از آل ابراهيم همان انبيا و ائمه اطهار هستند كه بر بعض آن‏ها كتاب و بر بقيه خلافت و وصايت و امامت كه حكمت باشد عنايت شده.
«وَ آتَيْناهُمْ مُلْكاً عَظِيماً» تفسير شد در اخبار بسيارى به ولايت كليّه كه بر تمام اهل عالم دارند و وجوب اطاعت آن‏ها بر همه لازم[5].
-------------------------------------------
[1] .  حسادت همچون آتش كه هيزم را از بين مى‏برد ، خوبى‏ها و حسنات را نابود مى‏كند . جامع الأخبار : ص451 ، ح1266 و بحار الأنوار : ج70 ، ص255 ، ح26 .
[2] .  حسادت همچون آتش كه هيزم را از بين مى‏برد ، ايمان را نابود مى‏كند . كافى : ج2 ، ص306 ، ح1و2 و بحار الأنوار : ج70 ، ص237 ، ح1 .
[3] .  محققاً سزاوارترين مردم به ابراهيم كسانى هستند كه او را متابعت نمودند و اين پيغمبر و كسانى كه ايمان آوردند . سوره آل عمران: آيه 68.
[4] .  پس كسى كه متابعت كند مرا ، پس محققاً او از من است و كسى كه مخالفت مرا كند و معصيت مرا كند پس به درستى كه تو بسيار آمرزنده و رحم كننده‏اى . سوره ابراهيم: آيه 36.
[5] .  كافى : ج1 ، ص206 ، ح5 ؛ تفسير البرهان : ج2 ، ص241 ، ح5 و نور الثقلين : ج2 ، ص77 ، ح305 .

نوشتن دیدگاه