149 «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تُطِيعُوا الَّذِينَ كَفَرُوا يَرُدُّوكُمْ عَلى أَعْقابِكُمْ فَتَنْقَلِبُوا خاسِرِينَ»
ترجمه:
149. اى كسانى كه ايمان آورديد! اگر اطاعت كنيد كسانى را كه كافرند بر مىگردانند شما را «عَلى أَعْقابِكُمْ» عقب عقب، به همان كفر اولى، پس شما منقلب مىشويد در حالى كه زيان كار باشيد.
[شأن نزول]
جماعتى از مفسرين گفتند نزول اين آيه هم در مورد غزوه احد است بعد از آنى كه صدا بلند شد كه پيغمبر صلىاللهعليهوآله كشته شد، بعضى از منافقين يا بعضى از يهود گفتند به مؤنين كه برگرديد به دين اولى خود با مشركين تا محفوظ بمانيد، اين آيه نازل شد كه اگر اطاعت اينها را كرديد چنين مىشويد و بر طبق اين هم خبرى از اميرالمؤنين عليهالسلام نقل كردهاند، لكن بر فرض كه شأن نزول اين باشد مورد مخصص نيست و خطاب عام است و مطلب بسيار واضح است مطابق حس و وجدان و تجربه، چنانچه بيانش در تفسير بيايد.
تفسير:
«يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا» خطاب به كليه اهل ايمان است تا قيامت، چنانچه در خطابات قرآنى گفته شد.
[در بيان تأثيرات معاشرت با كفار]
«إِنْ تُطِيعُوا الَّذِينَ كَفَرُوا» «اطاعت» امتثال امر است؛ يعنى اگر گوش دهيد به گفتههاى كفار و بپذيريد خواهشهاى آنها را، و مثل اين است خلطه و آميزش و رفت و آمد با كفار، بلكه اهل ضلال، بلكه با فساق [و] فجّار [كه] البته شما هم مثل آنها خواهيد شد، چنانچه بالعيان مشاهده مىشود كه از زمانى كه باب معاشرت با كفار باز شد إلى زماننا هذا، چه اندازه از جوانهاى رشيد ما فساد اخلاق و بىدينى و اشاعه فحشا و منكرات در آنها وجود يافته
و هر چه پيش برويم زيادتر مىشود، تا برسد به جايى كه:
«يَرُدُّوكُمْ عَلى أَعْقابِكُمْ» ؛ همان دين آبا و اجداد قديم كه به قول خودشان تعبير مىكنند به نياكان قديم، حتى اسامى اولادهاى خود را به اسامى آنها مىگذارند و چه و چه و چه .... كه ناگفتنش بهتر است.
«فَتَنْقَلِبُوا» «انقلاب» وارونه شدن است؛ روى ايمان برمىگردد به روى كفر.
«خاسِرِينَ» «خسران» قريب المعنى است با زيان، زيان كسر تجارتى است و خسران سرمايه از دست دادن است، سرمايه ايمان كه وسيله صحت عبادات و ازدياد منافع دنيوى و اخروى به واسطه اعمال صالحه مىشود از دست مىرود، موقعى كه ايمان رفت كليه اعمال سابقه حبط مىشود و ديگر عمل صالحى و عبادتى هم مورد قبول نمىشود؛ چون شرط صحت كليه عبادات و اعمال صالحه ايمان است.
آیه ١٤٩ « يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تُطِيعُوا الَّذِينَ كَفَرُوا ... »
- بازدید: 2524