72   «وَقالَتْ طائِفَةٌ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ آمِنُوا بِالَّذِى أُنْزِلَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَجْهَ النَّهارِ وَاكْفُرُوا آخِرَهُ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ»
ترجمه:
72. و گفتند جماعتى از اهل كتاب (يهود) به اتباع خود كه ايمان بياوريد به اظهار ظاهرى به آن چيزى كه نازل شده بر مسلمين در ابتداى روز، ولى در آخر روز كافر شويد به كفر باطنى، شايد بتوانيد مسلمين را از دين خود برگردانيد.
تفسير:
[در بيان اينكه مراد جاسوسان و متقلبان از آن‏هاست]
«وَ قالَتْ طائِفَةٌ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ» ، بعضى مفسرين گفتند كه أحبار يهود از اهل خيبر و قراى عربيه بودند كه به جماعت يهود مى‏گفتند برويد خلطه و آميزش كنيد با مؤنين و اظهار ايمان كنيد به محمد  صلى‏الله‏عليه‏و‏آله در ظاهر و القاى شبهه كنيد در قلوب مؤنين كه ما آمديم و فهميديم كه اين، آن پيغمبر موعود كه در كتب ما خبر داده نيست و آن علامات كه به ما رسيده در او نيافتيم تا مؤنين در مورد او شك كنند و به كفر اولى برگردند.
و بعضى گفتند در مورد تحويل قبله بوده كه در اول روز به طرف كعبه نماز كنيد و در آخر روز به بيت المقدّس تا مؤنين، شك بر آن‏ها وارد شود، لكن هر دو تفسير خلاف ظاهر، بلكه خلاف نصّ آيه شريفه است.
امّا تفسير اول :
در آيه مى‏فرمايد: «آمِنُوا بِالَّذِى أُنْزِلَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا»و ايمان به «ما انزل» غير از ايمان به « من انزل اليه» است كه محمد  صلى‏الله‏عليه‏و‏آله باشد. و امّا تفسير دوم :
اين خطاب طائفه مسلّما به غير مؤنين بوده، بلكه به يهود بوده به قرينه «عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا»و مسلّما يهود نماز مثل نماز مؤنين نداشتند كه گاهى به طرف كعبه باشد و گاهى به طرف بيت المقدّس، و بعيد نيست، بلكه ممكن است بگوييم كه ظاهر آيه مراد از «ما انزل» قرآن باشد و مراد از «وَ جْهَ النَّهارِ» نه اول روز باشد، بلكه مراد روز است، چنان كه مراد از «وَ اكْفُرُوا آخِرَهُ» شب باشد؛ يعنى روزها با مؤنين اظهار كنيد كه ما هم كتاب شما را معتقديم و دستورات آن را مى‏پذيريم، ولى در شب‏ها كه با يهود و هم كيشان خود تماس مى‏گيريد به همان كفر يهوديت باشيد.
و البته اين خطاب به تمام يهود نبوده، بلكه به يك دسته جاسوس و متقلب بوده كه بيايند ميان مسلمين و از خصوصيات مطلع شوند و رفته رفته القاى بعض شبهات در اذهان بعض مسلمين كنند تا آن‏ها را از دين اسلام برگردانند، چنانچه دأب منافقين و مفتّشين و متقلبين در هر دوره و زمان همين است. و كلمه «لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ» دلالت دارد بر اينكه رجوع مؤنين در نزد آن‏ها قطعى نبوده، لكن به اين اميد بودند.

نوشتن دیدگاه