ری ، پیش از طلوع (خورشید درخشان اسلام ، سرزمین پهناوری در میان كویر خشك و لم یزرع) مركزی و كوههای برهنه شمال ایران بوده كه در حقیقت راه ارتباطی شرق ایران را به غرب پیوند می داده است. اوستا ، ری را دوازدهمین شهر مقدسی كه اهورمزدا آفریده یاد كرده است و برخی عقیده دارند به علت مولد زردشت پیامبر ، آن را (راكازردشت) نامیده بودند. به طوری كه در آن زمان طبقات چهارگانه كیش بانان ، جنگاوران ، كشت كاران و بازرگانان در این شهر آباد زندگی می كردند .ری پس از حمله اسكندر در سال 330 پیش از میلاد شكوه و جلال گذشته خود را از دست داد و دیه های آباد این خطه رو به ویرانی نهاد تا این كه (سلوكوس) یكی از جانشینان اسكندر(317-280 ق.م) برای تجدید مجد و عظمت گذشته آن دامن همت به كمر زد و خرابه های ری را آباد و آن را به نام (اروپوس) كه نام زادگاهش در مقدونیه بود نام گذاری كرد. (سلوكوس) در اطراف ری شهرهای تازه ای به نام (لاودكیا) و (آپامیا) بنا نهاد تا مقدونیانی كه به ایران آمده بودند در این شهرها سكونت كنند و پس از چندی مجموعه این شهرها را ( ارساكیا) نامید. ری ، در زمان سلطنت شاهان ساسانی به اوج عظمت و شكوه گذشته خود رسید و از سال 500 تا 553 میلادی عده ای از ایرانیان كه به كیش و آیین زردشت گرویده بودند به دین مسیح درآمدند و ری مقر اساقفه و مركز تبلیغ آیین مسیح در ایران درآمد . در سال 641 میلادی یزدگرد سوم آخرین پادشاه ساسانی كه تلاشهای وی در حراست و نگهداری مرزهای ایران بی نتیجه ماند ، ری را در آتش آشوب و شورش تازیان رها كرد و به سوی سرنوشت خویش گریخت. پس از حمله اعراب (نعیم بن مقرن) سردار تازی به كیفر پایداری مردانه ایرانیان ، ری را در سال 22 هجری ویران ساخت و پس از او (سعدبن ابی وقاص) در سال 25 هجری به منظور خاموش كردن آتش آشوب ، دیگر بار بر ویرانی آن افزود تا این كه بعد از حدود نیم قرن ، ری چهره تازه ای به خود گرفت و آبادی از دست رفته را سال 141 هجری در زمان مهدی عباسی پسر و ولیعهد منصور دوانقی كه والی آن سرزمین بود بازیافت و چنان با سرعت رو به آبادی رفت كه هارون الرشید زندگی در ری را آرزو می كرد . ری تا سال 250 هجری (865 میلادی) همچنان آباد باقی ماند ولی جنگ و ستیز میان زیدیه و طاهریه از یك طرف و زیدیه و خلفای بغداد از طرف دیگر ری را به ویرانی كشاند و در عهد سامانیان و دیلمیان بر اثر نابسامانیهای زمان و جنگها و كشمكش های حكمرانان ، ری روزی آباد و دیگر روز به ویرانی می رفت . درسال 427 هجری (1043میلادی) كه راه ری به روی غزنویان باز شد بسیاری از مردم این سرزمین در جنگها كشته و شهر ویران تر از گذشته شد و آنچه از كتب علوم و فلسفه و نجوم بود به باد یغما رفت ، در سال 434 هجری دوره سلجوقیان و سپس در سال 590 هجری در دوره خوارزمشاهیان ، ری همچنان در آتش ناامنی و آشوب می سوخت و همچنین در تاخت و تاز مغول آنچنان ویران شد كه دیگر روی آبادی به خود ندید. از آن پس ورامین كه از توابع ری شمرده می شد مركز اداری حكومت مغول گشت و آن شهری كه اصطخری درباره آن گوید (پس از بغداد شهری آبادتر از ری در مشرق نبوده و درازا و پهنای آن یك فرسنگ و نیم در یك فرسنگ و نیم بوده و دیه های آن هر یك بزرگتر از شهر بوده) كارش بدانجا رسید كه تیمور بی هیچ گونه مقاومتی بر آن دست یافت و آن را از مردم و آبادی تهی كرد. این فراز و نشیب ها در تاریخ شهری به قدمت تاریخ ، همچنان ادامه داشت تا به زمان حاضر پیوست و حتی در گذشته ای نه چندان دور در كتب درسی می خواندیم كه (خرابه های ری نزدیك تهران است). اما امروز درپرتو عنایات امامزاده واجب التعظیم حضرت شاهزاده عبدالعظیم و امامزاده حمزه علیه السّلام و توجهات مخصوص مسئولان امور آستان مباركشان ، پراكندگیهای گذشته در عصر رستاخیز به یكپارچگی مبدل گشته و عشاق بارگاه قدسی برای درك فیض بیشتر به آبادانی این درگاه عالیجاه همت گمارده اند تا آنجا دیگر بار ری مجد و عظمت خود را باز یافته و به صورت شهری باشكوه و زیبا در جنوب تهران ، پایتخت كشور ایران خودنمایی می كند. همچنین ایجاد پالایشگاه نفت در جنوب شهر ری به عنوان یك پدیده صنعتی ، ری را علاوه بر جنبه های ملی و مذهبی به سوی یك شهر صنعتی گرایش داده است.
