عثمان بن عفان شارع در دین یا بدعت گذار؟

(زمان خواندن: 2 - 4 دقیقه)

???? تمام مسلمین اجماع دارند که در مبانی اعتقادی و شریعت باید تابع پیامبر بود و هر عملی خلاف عمل پیامبر باطل و بدعت در دین محسوب می‌شود.
⭕️ یکی از مواردی که درنزد اهل تسنن ثابت است طریقه نماز پیامبر (صلی الله علیه و آله) در سفر است، چنانچه ابن تیمیه چنین میگوید:
وأما في السفر فقد سافر رسول الله قريبا من ثلاثين سفرة وكان يصلى ركعتين في اسفاره ولم ينقل عنه أحد من أهل العلم انه صلى في السفر الفرض اربعا قط حتى في حجة الوداع وهى آخر أسفاره كان يصلى بالمسلمين بمنى الصلوات ركعتين ركعتين وهذا من العلم العام المستفيض المتواتر الذى إتفق على نقله عنه جميع اصحابه ومن أخذ العلم عنهم.
✍️ اما در سفر، رسول خدا صلی الله علیه و آله نزدیك به 30 تا سفر داشته و در همه آنها نمازش را دو ركعتی خوانده و هیچ یكی از علماء نقل نكرده اند كه آن حضرت نماز واجب را چهار ركعت خوانده باشد.حتی در حجة الوداع كه آخرین سفر ایشان بود، در منی نمازها را با مسلمانان دو ركعت دو ركعت می‌خواند. این مطلب را همه می‌دانند و نزد همه مستفیض و متواتر است كه همه صحابه و كسانی كه از صحابه آموخته اند، بر نقل آن اتفاق نظر دارند.
? مجموع الفتاوى، ج22، ص78

? پس از این سخن ابن تیمیه ثابت می شود که طبق سنت و سیره پیامبر(صلی الله علیه و آله) نماز در سفر در نزد اهل تسنن قصر یعنی دو رکعتی می باشد.
اما نکته ای که قصد دارم در این مبحث آن را مطرح کنم سیره عثمان بن عفان است که  نه تنها این سنت پیامبر را ترک کرد بلکه آن را تغییر داده و در سفر نماز خویش را چهار رکعتی و کامل می خواند چنانچه در منابع معتبر اهل تسنن چنین بیان شده است
694 وحدثنا أبو بَكْرِ بن أبي شَيْبَةَ حدثنا أبو أُسَامَةَ حدثنا عُبَيْدُ اللَّهِ عن نَافِعٍ عن بن عُمَرَ قال صلى رسول اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِمِنًى رَكْعَتَيْنِ وأبو بَكْرٍ بَعْدَهُ وَعُمَرُ بَعْدَ أبي بَكْرٍ وَعُثْمَانُ صَدْرًا من خِلَافَتِهِ ثُمَّ إِنَّ عُثْمَانَ صلى بَعْدُ أَرْبَعًا فَكَانَ بن عُمَرَ إذا صلى مع الْإِمَامِ صلى أَرْبَعًا وإذا صَلَّاهَا وَحْدَهُ صلى رَكْعَتَيْنِ.

✍️ عبیدالله از نافع از ابن عمر : پیامبر در منی نماز خود را دو رکعتی به جای آورد . ابوبکر بعد از او چنین کرد . عمر بعد از ابوبکر چنین کرد . عثمان در اوائل خلافتش چنین کرد . سپس بعد از چند سال خلافت نماز در منی را چهار رکعتی به جای آورد (بر خلاف رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم و ابوبکر و عمر و دوران اولیه خلافت خود ، بدعت گذاشت). نافع در ادامه می گوید : ابن عمر هر وقت با امام (خلیفه که همان عثمان بود) نماز به جای می آورد ،چهار رکعتی می خواند . هرگاه به تنهایی نماز می خواند، دو رکعتی می خواند!
? صحيح مسلم، ج1، ص482

✅ در این روایت دو نكته مهم قابل دقت است:
اولا: سیره عثمان در ابتدای خلافت، مطابق سیره رسول خدا، ابوبكر و عمر بوده؛ اما بعد از آن نماز را در حال مسافرت تمام خوانده است.
ثانیا: عبدالله بن عمر پشت سر عثمان ، نمازش را تمام می خواند هرگاه تنها بود قصر انجام می‌داد. این نشان می دهد كه از نظر وی نیز اتمام نماز در مسافرت مشروع نبوده است و از باب تقیه و ترس از عثمان به عنوان خلیفه این كار را انجام میداده است.
در این قسمت هم باید این نکته را اضافه کنیم که كثیر مخالفین مكتب اهل بیت این اعتقاد را دارند که تقیه فقط در قبال کفار جائز است نه در بین مسلمین،حال باید سؤال کرد آیا عثمان از نظر ابن عمر کافر بوده است؟

? سوالات پیش آمده از این بحث:
آیا عثمان شارع در دین است که احکام دین را تغییر داده است❓
آیا عثمان بدعت گذار بوده و بدعت جدیدی در دین گذاشته است❓
چرا صحابه در قبال بدعت عثمان عکس العملی نشان ندادند؟ آیا آنان در قبال احکام الهی تعصبی نداشتند❓
با توجه به تقیه ابن عمر از عثمان و اعتقاد کثیری از مخالفین مکتب اهل بیت (علیهم السلام) که معتقد هستند تقیه فقط در قبال کفار جائز است،عثمان از نظر ابن عمر کافر بوده است❓

? کمی اندیشه باید ?