عايشه و اتمام نماز در سفر
يكى از مسائلى كه بين شيعه و سنى اختلافى نيست اين است كه بر مسافر لازم است كه نمازهاى چهار ركعتى را در سفر دو ركعتى بخواند. البته اين مسأله نيز مانند بسيارى از مسائل، داراى فروعاتى است كه ميان شيعه و سنى و حتى بين فقهاى اربعه اهل سنت اختلافاتى وجود دارد.
شيعه آن را بر مسافر ـ با شرائطش ـ واجب مىداند، و امّا فقهاى اربعه اهل سنّت: مالكيه و حنفيه آن را سنت مؤكد مىدانند، ولى شافعيه و حنابله آن را جايز مىشمارند. اما از نظر روايات صحاح:
1 - «عن عايشة فرضت الصلاة ركعتين ركعتين في الحضر والسفر فأقرت صلاة السفر وزيد في صلاة الحضر».
2 - «عن الزهرى عن عروة عن عايشة إنّ اول الصلاة اول ما فرضت ركعتين. فأقرت صلاة السفر وأتمت صلاة الحضر...».
3 - عن ابن عباس قال: فرض اللّه الصلاة على لسان نبيكم في الحضر اربعا وفي السفر ركعتين وفي الخوف ركعة»
روايات لزوم قصر نماز در سفر را همه ارباب صحاح نقل كردهاند (چنانچه در پاورقى ملاحظه فرموديد). حال مىخواهيم بدانيم كه عايشه چه مىكرد:
زهرى از عروة و او از عايشه روايت مىكند كه گفت: نماز مسافر شكسته و غير مسافر تمام است. بعد زهرى مىگويد كه من از عروة پرسيدم پس چرا عايشه خود در سفر نماز را تمام مىخواند؟ پاسخ داد كه او همچون عثمان تأويل كرده (و اجتهاد نموده) است
ما در مبحث «خلفا در صحاح» درباره تمام خواندن عثمان و آنچه كه مربوط به او بود گفتيم و لذا تكرار آن را لازم نديديم. آيا عايشه به پيروى از عثمان بر خلاف سنت رسول خدا صلىاللهعليهوآله عمل نمود؟ آيا پيروى از سنت آن حضرت لازم است يا پيروى از سنت عثمان؟ (گر چه بايد نام آن را بدعت گذاشت نه سنت).
عايشه كسى نبود كه از عثمان پيروى كند. او يكى از مخالفين سرسخت عثمان بود و از عوامل مؤثر در تحريك مردم به مخالفت با او بود. لذا بايد گفت كه او به رأى خود عمل نموده و با علم و عمد، سنت رسول خدا صلىاللهعليهوآله را زير پا گذاشت.