از شاخص های بصیرت دینی، شناخت حجّت خدا و امامان معصوم و عقیده به امامت است، چه در عصر حضور، چه در دوران غیبت.
اگر در دعای دوران غیبت از خدا می خواهیم که « اللهم عرِفّنی حجّتک؛ خدایا حجت خود را به من بشناسان » برای مصون ماندن از گمراهی و ضلالت است که دنبال همین جمله آمده است : «اگر حجت خود را به من نشناسانی از دینم گمراه می شوم».

امام محمد باقر (علیه السلام) به یکی از اصحابش به نام ابوحمزه می فرماید: «ای اباحمزه! هرگاه یکی از شما چند فرسخ بیرون می روید، برای خودتان «راهنما» انتخاب می کنید. شما به راه های آسمان ناآشناتر از راه های زمین هستید. پس برای خودت دلیل و راهنمایی بطلب! [1]
این سخن، به ضرورت کسب معرفت صحیح دینی از راه های مطمئن و مورد قبول اشاره دارد.
در عصر امامان، دین را باید از آن معصومین فراگرفت و در عصر غیبت، از علمای دین که کارشناسان امور دینی اند.
در این  صورت، احتمال گمراهی و خطا بسیار کمتر است.
امام جعفر صادق (علیه السلام) در تشویق جوانان شیعه به معرفت آموزی صحیح و دین شناسی عمیق و با بصیرت، فرمود: « لیت السیّاط عَلی رُؤوسِ أَصحابی حتّی یَتَفقُوا فِی الحَلالِ و الحَرامِ؛ [2] کاش تازیانه به سر یارانم باشد تا در مورد حلال و حرام، دین شناس بار آیند ».
نیز فرمود: « لَواُتیتُ بِشاب الشّیعةِ لاَ یَتَفقَّهُ،لأدّبتُهُ؛ [3] اگر جوانی از جوانان شیعه را نزد من آوردند که دین خود را نمی شناسد، ادبش می کنم.
این تعبیرات، نشانۀ اهتمام امام جعفر صادق (علیه السلام) به بصیرت دینی و دین شناسی جوانان شیعه است، تا در اثر بی اطلاعی از مبانی اسلام و تشیّع و ناآگاهی از احکام شرع، به انحراف و گناه کشیده نشود.
امام موسی کاظم (علیه السلام) هم در حدیثی می فرماید: «تَفَقَّهُوا فی دینِ اللهِ، فَإنَّ الفِقَه مِفتاحُ البَصیرةِ و تمام العِبادةِ ...؛ [4] «در دین خدا، فقیه و بصیر شوید، چرا که فقه، کلید بصیرت و مایۀ کمال عبادت است....»
همچنان که اشاره شد، این بصیرت تنها در امور دینی و اعتقادی نیست، در امور اجتماعی هم مؤمن باید زیرک و هوشیار و بصیر باشد تا ملعبۀ [بازیچه] دیگران نگردد و دچار امواج انحرافی نشود و به استخدام افراد فاسد و دستگاه های جبّار و قدرت های ستمگر در نیاید.
**********************
پی نوشت ها :
1-اصول کافی، ج1، ص184 .
2-بحارالانوار، ج1، ص214 .
3-الحیاة، ج1، ص54؛ بحارالانوار، ج1، ص214.
4-تحف العقول، ص302.

منبع : کتاب زندگی مهدوی ص 24-22، جواد محدثی