معرفى سوره

(زمان خواندن: 2 - 3 دقیقه)

 معرفى سوره[1]
[1] .  سوره مباركه الرحمان پنجاه و پنجمين سوره قرآن كريم است در مصحف فعلى و نود و هفتمين
سوره‏اى است كه بعد از سوره رعد و قبل از سوره انسان دهر در مدينه منوره بر پيامبر گرامى اسلام نازل شده است. مشتمل بر 78 آيه و 351 كلمه و 1636 حرف مى‏باشد. اين سوره را الرحمان مى‏نامند به اين مناسبت كه با كلمه مقدس «الرحمن» كه از اسماء اللّه‏ الحسنى است آغاز مى‏شود و نام ديگر آن «آلاء» و لقب آن عروس القرآن است. از نظر حجم جزء سوره‏هاى مُفصلات از گروه طوال است و در حدود نيم حزب مى‏باشد . كوچكترين آيه قرآن در اين سوره قرار دارد كه آيه 64، «مُدْهامَّتانِ» مى‏باشد. آيه مباركه «فَبِأَىِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ» 31 بار در سوره تكرار شده است.
          اين سوره در اين مقام است كه خاطرنشان سازد كه خداى تعالى عالم و اجزاى آن از قبيل زمين و آسمان و خشكى‏ها و درياها و انس و جن را طورى آفريده و نيز اجزاى هر يك را طورى نظم داده كه جن و انس بتوانند در زندگى خود از آن بهره‏مند شوند و به طور كلى مى‏توان گفت اين سوره بيانگر نعمت‏هاى مختلف مادى و معنوى خداوند است كه بر بندگان خود ارزانى داشته است و آن‏ها را غرق در آن ساخته است. به طورى كه مى‏توان نام «رحمت» يا «نعمت» را بر سوره گذاشت و به همين جهت است تكرار آيه «فَبِأَىِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ» كه تذكر به انسان‏ها و جنيان است به نعمت‏هاى الهى كه شاكر و قدردان آن‏ها باشند.
          تعداد نعمت‏هايى كه در اين سوره به آن‏ها اشاره شده عبارتند از : فرستادن قرآن براى هدايت بشر، تعليم و تربيت انسان، خلقت خورشيد و ماه و آسمان و زمين و آنچه در آن است از ميوه‏ها ، حساب و ميزان ، خلقت انسان از گل خشك و جن از آتش ، خلقت درياها و خروج مرواريد و مرجان از آن‏ها ، انواع نعمت‏هاى بهشتى براى پرهيزگاران از باغ‏ها و تخت‏هاى ابريشمى و حور العين‏هاى بهشتى كه كسى آن‏ها را لمس نكرده و نديده است ، و بسيارى ديگر از نشانه‏ها و آيات خداوند در زمين و آسمان كه قابل شمارش نيست، در اين سوره و سوره‏هاى ديگر بيان شده است . در ميان اين نعمت‏ها اشاره كوتاهى به سرنوشت مجرمان و قسمتى از مجازات‏هاى دردناك آن‏ها آمده، ولى چون اساس سوره بر بيان رحمت الهى است در اين قسمت به صورت سربسته بيان شده و در مقابل، نعمت‏هاى دنيوى و اخروى به طور مشروح و مفصّل بيان شده به طورى كه دل‏هاى مؤمنان غرق سرور و اميد كرده و غبار غم را از دل آنان برمى‏دارد و در پايان تذكر مى‏دهد كه پر بركت و زوال‏ناپذير است نام پروردگار صاحب جلال و جهان عالم هستى.