" اللهم ان احدا لا يبلغ من شكرك غايه الا حصل عليه من احسانك ما يلزمه شكرا و لا يبلغ مبلغا من طاعتك و ان اجتهد الا كان مقصرا دون استحقاقك بفضلك فاشكر عبادك عاجز عن شكرك و اعبدهم مقصر عن طاعتك، لا يجب لاحد ان تغفر له باستحقاقه، و لا ان ترضى عنه باستيجابه، فمن غفرت له فبطولك و من رضيت عنه بفضلك، تشكر يسير ما شكرت به، و تثيب على قليل ما تطاع فيه، حتى كان شكر عبادك الذى اوجبت عليه ثوابهم و اعظمت عنه جزائهم امر ملكوا استطاعه الامتناع منه دونك فكافيتهم، او لم يكن سببه بيدك فجازيتهم، بل ملكت يا الهى امرهم، قبل ان يملكوا عبادتك، و اعددت ثوابهم قبل ان يفيضوا فى طاعتك، و ذلك ان سنتك الافضال، و عادتك احسان، و سبيك العفو، فكل البريه معترفه بانك غير ظالم لمن عاقبت، و شاهده بانك متفصل على من عافيت، و كل مقر على نفسه بالتقصير عما استوجبت، فلو لا ان الشيطان يختدعهم عن طاعتك، ما عصاك عاص، و لو لا انه صور لهم الباطل فى مثال الحق، ما ضل عن طريقك ضال، فسبحانك ما ابين كرمك فى معامله من اطاعك او عصاك، تشكر للمطيع ما انت توليته له، و تملى للعاصى فيما تملك معاجلته فيه اعطيت كلا منهما ما لم يجب له، و تفضلت على كل منهما بما يقصر عمله عنه، و لو كافات المطيع على ما انت توليته لا و شك ان يفقد ثوابك. و ان تزول عنه نعمتك، و لكنك بكرمك جازيته على المده القصيره الفانيه بالمده الطويله الخالده، و على الغايه الزائله بالغايه المديده الباقيه، ثم لم تسمه القصاص فيما اكل من رزقك، الذى يقوى به على طاعتك، و لم تحمله على المناقشات فى الالات التى تسبب باستعمالها الى مغفرتك و لو فعلت ذلك به لذهب بجميع ما كدح له، و جمله ما سعى فيه، جزاء للصغرى من اياديك و مننك، و لبقى رهينا بين يديك بسائر نعمك. فمتى كان يستحق شيئا من ثوابك لامتى الخ.
ترجمه: بار خدايا، كسى شكر و سپاس تو را "در قبال موهبتى" بانجام نمى رساند مگر شكر و سپاس ديگرى در قبال احسان بر او واجب آيد، و كسى در راه طاعت و بندگى تو هر قدر كوشش كند بجائى نميرسد جز آنكه قصور و نارسائى او از اداء حق فضل تو آشكار گردد، بنابراين، شاكرترين بندگان تو از اداى حق شكرت عاجز و كوشاترين آنها از اداى حق بندگيت قاصر است.
كسى از روى استحقاق نه در خور آمرزش تو است و نه شايسته رضاى تو، پس هر كس را آمرزيدى بمقتضاى كرم تو است و از هر كس راضى شدى بموجب فضل و عنايت تو است.
كمترين شكر و سپاس بنده ات را مى ستائى و ناچيزترين طاعت را پاداش دهى گوئى شكر بندگانت را كه مستوجب پاداش داشته اى و در برابرش اجرى بزرگ قرار داده اى از امورى بوده كه در خوددارى از آن در برابرت مختار و توانا بوده اند كه بپاداش آنرا تلافى فرموده اى يا تو خود سبب آن نبوده اى كه در قبالش اجرى فراوان آماده داشته اى نه چنين است، بلكه اى معبود من. تو خود قيام بامر آنان نموده اى قبل از آنكه بطاعت تو قيام كنند و پاداش آنها را آماده فرموده پيش از آنكه بر بندگيت گردن نهند، زيرا شيوه تو فضل و كرم و عادت تو اعانت و احسان و رويه تو عفو بر بندگان است، آرى تمامى خلق معترفند كه: هر كرا عقاب كنى بر او ستمى نرفته و همه گواهند كه هر كه از او دفع بلا كنى باو تفضل فرموده و جمله اقرار دارند كه در انجام آنچه تو مستوجبى مقصرند، اگر شيطان آنها را فريب نميدهد و از اطاعت تو باز نميداشت كسى مرتكب گناه و تمرد نميشد و اگر باطل را بصورت حق در نظرشان جلوه گر نميساخت، كسى از راه بندگى تو گمراه نميگشت!
تو منزهى، چقدر كرم و احسان تو در حق مطيع و عاصى نمايان است؟ مطيع را مورد نوازش قرار ميدهى در امرى كه خود او را بانجام آن توانا ساختى و عاصى را مهلت ميدهى در حاليكه قادرى در عقاب او شتاب كنى؟ بهر دو گروه "مطيع و عاصى" عنايتى فرموده اى كه استحقاق آنرا نداشته اند، و تفضلى نموده اى كه عمل آنها در برابرش نارسا و كوتاهست. اگر مطيع را بر حسب قدرتى كه خودت باو داده اى پاداش ميدادى جاى اين بود كه از پاداش تو محروم ماند و نعمت تو از او روى بزوال نهد، ولى تو در برابر طاعت ناچيز او در زمان كوتاه كمى، پاداش بسيار و پايان ناپذير باو عطا فرمودى و در قبال مدت نزديك ناپايدار با مدت دراز پايدار ماجور ساختى.
سپس در خوردن از آن روزى كه ميتوانست بوسيله آن بر طاعت تو نيرو گيرد قصاص روا نداشتى و در بكار بردن از آن آلات كه ميتوانست بواسطه آن بعفو و مغفرت تو راه يابد خورده گيرى در حساب بجا نياوردى وگرنه همه مجاهدات او در مقابل بجا آورده تو كوچكترين مواهب و عطاياى تو ارزش نميداشت و همچنان در گرو سائر عنايات و الطاف تو مى ماند در اين صورت كى استحقاق كمترين پاداش تو را داشت نه، كى؟. الخ.
و در روز غدير، نمازى وارد است كه ابو النضر عياشى، و صابونى مصرى درباره آن كتابى جداگانه تاليف نموده اند درباره آن نماز و دعاهائى كه در آن روز وارد است بتاليفاتى كه بدين منظور تهيه و جمع آوري شده مراجعه فرمائيد.
هذا کتاب انزلناه مبارک فاتبعوه و اتقوا لعلکم ترحمون.
سوره انعام، آيه 155.

نوشتن دیدگاه