بيچاره آن كسى است كه در فكر ديگران نباشد و از اموالش در دنيا براى آخرتش توشه نفرستد و از او بدبخت تر كسى است كه فقط مال جمع مى كند نه تنها خود در دنيا از آن استفاده نمى كند، بلكه براى آخرتش نيز توشه اى نمى فرستد و فقط حسابرسى، مى كند، فلان بانك چقدر، فلان بانك چقدر و... اينان مصداق اين آيه هستند كه مى فرمايد: ويل لكل همزة لمزة الذى جعل مالا وعددة يحسب ان ماله اخلده (1) در نهج البلاغه اميرالمؤ منين عليه السلام مى فرمايد: ان اعظم الحسرات يوم القيمة حسرة رجل كسب مالا فى غير طاعة الله فورثة رجلا فانفق فى طاعة الله سبحانه فدخل به الجنة و دخل الاول به النار (2).
و در حديث ديگرى مى خوانيم:
من اشد الناس ندامة من راءى ماله فى ميزان غيره از جمله كسانى كه روز قيامت خيلى نادم و پشيمانند كسى است كه مالش را در ميزان اعمال ديگرى ببيند. او كار كرده زحمت كشيده و به دست آورده ولى خودش ‍ صرف عمل خير نكرده و به وارث رسيده و وارص صرف كار خير كرده. او مى بيند كه پسرش با اين عمل به بهشت مى رود ولى بيچاره، او بايد حسابش را پس بدهد؛ انصافا كه پشيمانى دارد، آن هم چه پشيمانى اى.
زليخا مرد ازين حسرت كه يوسف گشت زندانى

يكى ديگر از آثار داشتنى مال و انفاق نكردن، گرفته شدن نعمت از انسان است و تهى دست شدن است كه در اين صورت ديگر هر چه تاءسف بخورد، و حيف و دريغا نمايد هيچ اثرى نخواهد داشت. و به عكس نتيجه بذل و بخشش، زياد شدن نعمت و ثروت است.
در بحارالانوار، يك باب درباره اين موضوع باز شده است. امام صادق عليه السلام از پدرش عليهماالسلام نقل مى فرمايد:
ان رسول الله صلى اللّه عليه و آله قال: من عظمت عليه النعمة اشتدت لذلك مئونة الناس عليه فان هو قائم بمئونتهم اجتلب زيادة النعم عليه من الله و ان هو لم يفعل قد عرض النعمة لزوالها (3).
رسول خدا صلى اللّه عليه و آله فرمود: نعمت خدا بر هر كس كه زياد شد، افراد محتاج به او رو مى آورند. پس اگر به مخارج آنها رسيدگى كرد، نعمتش افزون مى گردد، ولى اگر وظيفه اش را انجام نداد، پس به تحقيق نعمت را در معرض زوال قرار داده است.
شكر نعمتت افزون كند

----------------------------------------------
1-سوره همزه، آيات 3 -1
2-نهج عبده، ج 2، ص 236
3-بحارالانوار، ج 96، ص 161
------------------------------------------
سيد محمد على جزايرى (آل غفور)