شهادت مختار بن ابی عبیده ثقفی
در چهاردهم رمضان سال ۶۷ هـ .ق مختار بن ابی عبیده ثقفی به شهادت رسید. وی از بزرگان کوفه به شمار می‌رفت که از امام حسین (علیه السلام) و نماینده‌اش حضرت مسلم ابن عقیل حمایت نمود؛ از این رو عبیدالله بن زیاد او را در کوفه دستگیر و زندانی کرد.
مختار در ایام قیام امام حسین (علیه السلام) هم چنان در زندان عبیدالله بن زیاد به سر می‌برد تا اینکه با وساطت عبدالله بن عمر، شوهر خواهرش در نزد یزید بن معاویه، از زندان آزاد شد. مختار پس از آزادی جهت خون خواهی امام حسین (علیه السلام) در کوفه قیام نمود و جمع زیادی از مردم به او پیوستند؛ لذا توانست بر کوفه و برخی نواحی اطراف آن مستولی شود. در مدت ۱۸ ماه حکومت خود در کوفه تمامی قاتلان امام حسین(علیه السلام) و عناصر اصلی جنایات روز عاشورا را دستگیر و به سزای اعمالشان رساند.
مصعب بن زبیر که در بصره حکومت می‌کرد با لشکری عظیم به جانب کوفه حرکت کرد و با سپاهیان مختار وارد جنگ شد که بالاخره سپاهیان مختار شکست خوردند. با محاصره قصر مختار در کوفه بالاخره او نیز در چهاردهم رمضان سال ۶۷ هـ .ق به شهادت رسید. مصعب پس از شهادت مختار، دستور داد تا همسر او را نیز دستگیر کنند. او زنی بسیار مؤمن به نام عُمره دختر نعمان بن بشیر انصاری بود. مصعب به او گفت: «برائت بجوی از شوهرت». او گفت: «چگونه برائت بجویم از کسی که روزها روزه و شبها به نماز مشغول بود؛ خون خود را برای خدا و پیامبرش نثار کرد و خونخواهی فرزند پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نمود». مصعب در حالی که شمشیرش را از غلاف بیرون کشیده بود، گفت: «پس تو را به شوهرت ملحق می‌کنم». همسر مختار جواب داد : «پس از این مرگ بهشت است و به خدا سوگند! هیچ چیزی را بر محبتم به علی بن ابی طالب(علیه السلام) ترجیح نمی‌دهم». از این رو در گرمای هوا در صحرایی بین حیره و کوفه، دست و پای او را بستند و سپس سر از بدنش جدا کردند.
