اسلام همان گونه كه ملاكهاي همسرگزيني را برميشمارد، از گروههايي نام ميبرد كه بايد از ازدواج با آنان خودداري شود. فلسفه اين نهي آن است كه فرزند، امانت الهي است. براي حفظ اين امانت و نعمت الهي بايد در برگزيدن همسر ـ كه پدر و مادر آينده است ـ دقت كرد تا اين امانت الهي هدر نرود. پدر و مادر دختر و پسر نيز بايد بكوشند دلبندان خويش را به دست كساني نسپارند كه آنان را از راه اخلاق نيك و حتي ايمان و اسلام دور ميكنند. اين گروهها عبارتند از:
1ـ كافر و مشرك[75]
2ـ شراب خوار
رسول اكرم(صلي الله عليه و آله) فرمود:
هر گاه شراب خوار به خواستگاري دخترتان آمد، به او زن ندهيد.[76]
هم چنين امام صادق(عليهالسلام) فرمود:
هر كس دختر پاكش را به شراب خوار بدهد، رحم خود را با او گسسته است.[77]
3ـ فاسق
پيامب اكرم(صلي الله عليه و آله) فرمود:
هر كس، دختر عزيز و با كرامتش را به مردي بي دين(و فاسق) شوهر دهد، هر روز هزار بار لعنت بر او نازل ميشود.[78]
پيامبر اكرم(صلي الله عليه و آله) در حديثي ديگر، گروهي از زنان را معرفي ميكند كه بايد از ازدواج با آنها خودداري كرد. ايشان فرمود:
آيا بدترين زنان را معرفي نكنم؟ زني است كه در فاميل خود ذليل است و بر شوهر خويش، كبر و بزرگي ميفروشد، نازا و كينه توز است و از كار زشت پرهيز نميكند. در نبود شوهر، خود را بيارايد و هنگام حضور شوهر بدون آرايش و زيور باشد. سخن شوهر را گوش نكند، عذر شوهر را نپذيرد و از خطايش در نگذرد.[79]
[75] - بحث آن پيش تر گذشت.
[76] - وسائل الشيعه: ص 53.
[77] - همان.
[78] - مستدرك الوسائل: ج 2، ص 538 برگرفته از: مسائل ازدواج و حقوق خانواده: ص 232.
[79] - وسائل الشيعه: ج 14، ص 18.