عن سماعه قال: سألته عن الرکوع و السجود، هل نزل فی القرآن؟ فقال: نعم، قول الله عزوجل: یا ایها الذین آمنوا ارکعوا و اسجدوا (1) فقلت: کیف حد الرکوع و السجود؟ فقال: اما ما یجزیک من الرکوع؛ فثلاث تسبیحات تقول: سبحان الله سبحان الله، سبحان الله، ثلاثاً.
و من کان یقوی ان یطوال الرکوع و السجود فلیطول ما استطاع یکون ذلک فی تسبیح الله و تحمیده و تمجیده و الدعاء و التضرع، فان اقرب ما یکون العبد الی ربه و هو ساجد، فاما الامام، فانه اذا قام بالناس، فلا ینبغی ان یطول بهم، فان فی الناس الضعیف، و من له الحاجه، فان رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) کان اذا صلی بالناس خف بهم؛(2)
سماعه می گوید از امام (علیه السلام) در مورد رکوع و سجود سؤال کردم که آیا این دو در قرآن نازل شده و آمده اند؟ فرمود: بلی، گفته خداوند - عزوجل - ای ایمان آورندگان رکوع کنید و سجده نمایید. گفتم: حد و اندازه رکوع و سجود چیست؟ فرمود: آنچه کفایت می کند در رکوع سه بار تسبیح است، به این شکل که سه بار سبحان الله بگویی، و هر کس که توانایی دارد رکوع و سجده طولانی بنماید، و هر چه استطاعت دارد در رکوع و سجده، تسبیح و تحمید و تمجید و دعا و تضرع کند، چرا که نزدیک ترین حالات بنده به خداوند حالت سجده است، ولی آن گاه که امام جماعت با مردم نماز می خواند، سزاوار نیست که طول دهد، چرا که در میان مردم ضعیف و حاجتمند وجود دارد، به درستی که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) این گونه بود که هنگام اقامه نماز به جماعت، بر آنان است می گرفت و نماز را سبک و نه طولانی برگزار می کرد.
***********************************
1) حج، آیه 77.
2) تهذیب، ج 2، ص 82، ح 278.