10     «وَالْأَرْضَ وَضَعَها لِلْأَنامِ»
11     «فِيها فاكِهَةٌ وَ النَّخْلُ ذاتُ الْأَكْمامِ»
12     «وَالْحَبُّ ذُو الْعَصْفِ وَ الرَّيْحانُ»

ترجمه:
بعد از آنكه بيان فرمود آن نعمِ بزرگ را در باب ميزان، ذكر مى‏فرمايد يك قسمت
ديگر از نعمِ خود را كه مى‏فرمايد:
10. زمين را قرار داديم براى افراد انسان.
11. و در اين زمين ميوه‏هاى مختلف و نخل‏هاى صاحب جلدها.
12. و دانه‏هايى داراى برگ‏هاى خرّم و گل‏هاى خوشبو قرار داديم[1].
 
تفسير:
[زمين و نعمت‏هاى گوناگون روى آن]
«وَالْأَرْضَ وَضَعَها لِلْأَنامِ» خداوند به قدرت كاملؤ خود، زمين را روى آب
مثل يك كشتى و گهواره قرار داد. آن قسمت كه در آب بود كه سه ربع كره باشد
حكم كشتى دارد و كوه‏ها به منزلؤ لنگر كشتى كه متزلزل نشود و آن قسمت كه خارج
از آب است و در هواست به منزلؤ گهواره است كه مى‏فرمايد: «أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ
مِهاداً»[2]، زيرا انسان و بسيارى از حيوانات نه در آب مى‏توانند زندگى كنند،
مثل حيوانات دريايى و نه در هوا، مثل بعض طيور و مخلوقات هوايى. و چون
بشر احتياج به تغذيه دارد مى‏فرمايد: «فِيها فاكِهَةٌ» اقسام ميوه‏ها. «وَ النَّخْلُ

ذاتُ الْأَكْمامِ»و درخت‏هاى خرما كه ابتدائاً بنابرقولى ميانؤ پوست خرما بوده،
سپس شكافته مى‏شود[3] و بنا بر قولى ميانؤ شكوفؤ خرما بوده[4] و بنابرقولى ليفؤ
خرما[5]. «وَ الْحَبُّ» تمام حبوبات و دانه‏ها«ذُو الْعَصْفِ» مثل اشجار «وَ الرَّيْحانُ»
مثل گل‏ها.
حبوبات براى تغذيه و اكل و رياحين براى استشمام و ادويه[6] و بسيارى از فوايد
كه هر يك دارا هستند.

[1] .  ترجمه ديگر: و زمين را براى مردم نهاد10 در آن، ميوه‏ها و نخل‏ها با خوشه‏هاى غلاف دار11
و دانه‏ هاى پوست‏دار و گياهان خوشبوست12.
 
[2] .  آيا زمين را گهواره‏اى نگردانيديم؟ سوره نبأ: آيؤ 6.
 
[3] .  ر . ك: تفسير قمى: ج2، ص322؛ تفسير ثعلبى: ج9، ص178 و مجمع البيان: ج9، ص301.
 
[4] .  ر . ك: تفسير ابن ابى حاتم: ج10، ص3322؛ تفسير سمعانى: ج5، ص324؛ تفسير بغوى: ج4، ص267 و مجمع البيان: ج9، ص301.
 
[5] .  ر . ك: تفسير التبيان: ج9، ص466؛ مجمع البيان: ج9، ص301 و تفسير بيضاوى: ج5، ص274.
 
[6] .  ادويه: قسمت‏هايى از گياهان مانند دانه، برگ و غيره كه پس از خشك كردن براى خوش طعم و خوشبو كردن غذاها به كار مى‏رود.